Ο Λάζαρος Βαρτάνης, τη φετινή σεζόν συμμετέχει σε δύο θεατρικές παραστάσεις για παιδιά στο Θέατρο Άβατον.
Πρόκειται για την παράσταση: «Ηλίας, ο πρώτος γάτος χορευτής», που κλείνει ραντεβού για δεύτερη χρονιά με τα παιδιά και κάνει πρεμιέρα στις 14/10.
Η δεύτερη παράσταση είναι: «Η Κλειώ, μια καλόκαρδη γαϊδούρα» που κάνει πρεμιέρα, μια μέρα μετά, στις 15 Οκτωβρίου.
Με αφορμή αυτές τις παραστάσεις παρουσιάζουμε μια κουβέντα με τον Λάζαρο Βαρτάνη για να τον γνωρίσουμε λίγο καλύτερα μέσα από τους ρόλους που ενσαρκώνει αλλά και ως άνθρωπο.
Υποδύεστε έναν πολύ ιδιαίτερο γάτο, τον Ηλία που μάγεψε τα παιδιά πέρσι και συνεχίζει τις περιπέτειές του και φέτος στο θέατρο Άβατον. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτόν. Τι δυσκολίες αντιμετωπίζει στην γατοσυνοικία και με ποιον τρόπο τις ξεπερνά;
Αυτό που φαντάζει αξεπέραστο εμπόδιο για τον Ηλία είναι να μοιάσει με τους άλλους γάτους, τον Τζα και τον Τζίκι. Το παράξενο περπάτημα και το ότι συνέχεια σκοντάφτει, παραπατάει ή πέφτει, γίνεται η αιτία που οι άλλοι γάτοι τον κοροϊδεύουν. Η δυσκολία, όμως, αυτή ξεπερνιέται όταν συνειδητοποιεί (με τη βοήθεια της γλυκιάς γάτας Αλίκης) πως δεν χρειάζεται να βασίζει κανείς τα όνειρά του σε αυτό που θέλουν οι άλλοι. Ανακαλύπτει, λοιπόν, το όνειρό του, που είναι ο χορός και μάλιστα όταν η γατοσυνοικία κινδυνέψει, θα βρει το θάρρος να την σώσει μέσω αυτού ακριβώς του ονείρου.
Ποια είναι τα κεντρικά μηνύματα που περνά η παράσταση «Ηλίας, ο πρώτος γάτος χορευτής της γατοϊστορίας» και ποια τα εργαλεία για να γίνουν αντιληπτά από τους μικρούς θεατές;
Η ιστορία μας μιλάει για το θάρρος που χρειάζεται ώστε να ακολουθήσεις αυτό που εσύ θες και όχι όσα οι γύρω επιβάλλουν, μα και για την αποδοχή και την συμπερίληψη που είναι αναγκαία ώστε να αισθάνεται ο καθένας ελεύθερος να είναι ο εαυτός του. Επίσης, αναφέρεται στη φιλία και την ανιδιοτελή βοήθεια και κατανόηση απέναντι στους άλλους. Το έργο του Στέφανου Παπατρέχα είναι γραμμένο σε μετρό και με ρίμα, πράγμα που δίνει μια ανάλαφρη και παιχνιδιάρικη μορφή στον λόγο, αλλά και η σκηνοθεσία όπως και όλη η παράσταση (σκηνικά, κοστούμια, μουσικές, χορογραφίες, φώτα) κινούνται σε αυτό το πλαίσιο. Επίσης η σκηνοθεσία (Νάντια Δαλκυριάδου – Στέφανος Παπατρέχας) έχει φροντίσει να υπάρχουν φώτα στο κοινό, να μην υπάρχουν γενικότερα σκοτάδια στην παράσταση, να μην χρησιμοποιούνται μάσκες από τους ηθοποιούς (κάτι που στην προσχολική ηλικία μπορεί να προκαλέσει φόβο ή ταραχή), να υπάρχει εγγύτητα και συνεχής επικοινωνία με τα παιδιά, διάρκεια παράστασης όχι μεγαλύτερη της μιας ώρας, καθώς και διάλειμμα και φυσικά τραγούδια, μουσική και χορός.
Φέτος, όμως, μπαίνετε και σε μια φάρμα, καθώς πρωταγωνιστείτε σε μια ακόμη παιδική παράσταση που επίσης φιλοξενείται στο Άβατον, την «Κλειώ, μια καλόκαρδη γαϊδούρα». Ποιος είναι ο ρόλος σας εκεί;
Ο βασικός μου ρόλος είναι η Αλεπού. Το έργο αυτό – πάλι του Στέφανου Παπατρέχα – μιλάει για τα στερεότυπα, για τις γενικεύσεις και τις προκαταλήψεις που συχνά δημιουργούνται και οδηγούν σε συγκεκριμένες κατηγοριοποιήσεις και λανθασμένες αντιλήψεις για τους γύρω μας. Η αλεπού, λοιπόν, θεωρείται από όλους πονηρή, κατεργάρα και ύπουλη. Έτσι, όλα τα ζώα της φάρμας θεωρούν δεδομένο πως και η Αλεπού που υποδύομαι έχει αυτά τα χαρακτηριστικά. Αντίστοιχα και η Αλεπού θεωρεί δεδομένα τα στερεότυπα που υπάρχουν για τα υπόλοιπα ζώα, πως η γαϊδουρίτσα η Κλειώ είναι πεισματάρα όπως πιστεύεται για όλα τα γαϊδούρια, ο Κόκορας καυχησιάρης, το Πρόβατο ήρεμο και αγαθό κλπ. Η Κλειώ, όμως, θα τα ανατρέψει όλα, δίνοντας σε όλη τη φάρμα ένα πολύτιμο μάθημα.
Φυσικά, δεν μπορώ να παραλείψω άλλον έναν ρόλο που παίζω στο έργο αυτό: τον Πασχάλη, μια πάπια δηλαδή που μαζί με τον φίλο της τον Παρασκευά, σχολιάζει όλα όσα γίνονται στη φάρμα κάνοντας «εποικοδομητική κριτική».
Η πρωταγωνίστρια, η Κλειώ βάζει μπρος ένα σχέδιο για να γκρεμίσει όλα τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις που έχουν τα ζώα της φάρμας. Μπορεί το παιδικό θέατρο να θέσει τα θεμέλια για μια πιο συμπεριληπτική κοινωνία;
Μπορεί να συμβάλλει σε αυτό. Δεν πιστεύω όμως πως μόνο το θέατρο αρκεί. Η παιδεία γενικότερα, ωστόσο, με όσα περιλαμβάνει (εκπαίδευση, πολιτισμός, ανατροφή), για την οποία είναι υπεύθυνες τόσο η οικογένεια όσο και η πολιτεία και φυσικά και ο καθένας μας προσωπικά, μπορεί και επιβάλλεται να θέσει τα θεμέλια αυτά και να δομήσει μια ελεύθερη κοινωνία με γνώμονα τον σεβασμό και την συμπερίληψη. Το θέατρο για παιδιά έχει τα εφόδια να φωτίσει κάποια μονοπάτια σε γονείς και παιδιά. Το αν θα τα ακολουθήσουν όμως είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων.
Συνεργάζεστε σταθερά με τον Στέφανο Παπατρέχα που υπογράφει τα κείμενα και των δύο παραστάσεων, αλλά και τη Νάντια Δαλκυριάδου με την οποία τις συν–σκηνοθετούν. Πόση δύναμη έχουν οι ομάδες για εσάς; Συμφωνείτε μ’ αυτό που λένε ότι την ιστορία τη γράφουν οι παρέες;
Ένας λόγος που άρχισα να σκηνοθετώ και να κάνω δικές μου δουλειές είναι ότι μπορώ έτσι να επιλέγω τόσο τους συνεργάτες μου όσο και τον τρόπο που γίνεται η δουλειά. Με τον Στέφανο και την Νάντια, καθώς και με τον Δημήτρη Χατζημιχαηλίδη, ενώσαμε τις δυνάμεις μας πέρσι για τον «Ηλία» και το αποτέλεσμα μας δικαίωσε. Είναι πολύ δύσκολο σε έναν χώρο που υπάρχουν τόσες πολλές παραγωγές και παραστάσεις, να καταφέρεις να δώσεις το στίγμα σου. Δεν ξέρω αν οι παρέες γράφουν ιστορία ή αν απλώς στις παρέες είναι πιο εύκολο να νιώσει κανείς πιο δημιουργικός και παραγωγικός, ούτε αν γράφουμε όντως ιστορία. Ξέρω και μπορώ να πω με σιγουριά πως εγώ περνάω φανταστικά και είμαι περήφανος για τις δουλειές μας.
Ποια είναι η μεγαλύτερη ηθική ανταμοιβή που έχετε λάβει από τη συμμετοχή σας σε παιδικές παραστάσεις;
Είχα πάνω από δέκα χρόνια να κάνω θέατρο για παιδιά. Και τελικά έκανα λάθος γιατί είναι τρομερή εμπειρία.
Είναι σχεδόν απίστευτο πως ακόμη και τώρα μας στέλνουν βίντεο γονείς που τραγουδάνε με τα παιδιά τους τα τραγούδια της παράστασης και μάλιστα τα χορεύουν κιόλας. Συγκινούμαι πολύ όταν βλέπω πόσο πολύ έχει αγαπηθεί ο «Ηλίας» και πως μπορεί κάποια στιγμή αργότερα να μου πει ένας ενήλικας πια: «εσύ έπαιζες τον Ηλία; Είχα ενθουσιαστεί ως πιτσιρικάς με αυτήν την παράσταση».
Προς το παρόν απολαμβάνω στο τελευταίο τραγούδι της παράστασης, όπου προτρέπουμε τα παιδιά να χορέψουν μαζί μας, να τα βλέπω να κινούνται με τον ρυθμό και να τραγουδάνε «το θάρρος γίνεται αρχηγός και ξεκινάει ο χορός».
Τι σας χαλαρώνει και τι σας κάνει να ξεχνιέστε έπειτα από μια κουραστική μέρα;
Είμαι άνθρωπος που χρειάζεται λίγο χρόνο μόνος. Ειδικά μετά από μια κουραστική μέρα, αφού παίξω λίγο με την γάτα μου την Μάχη, θα κάτσω λίγο στον υπολογιστή να ανανεώσω το πολύ λεπτομερές αρχείο που έχω φτιάξει για τα βραβεία Oscar και το αντίστοιχο αρχείο Star Wars (είμαι τρελός φαν).
Αυτό που σίγουρα δεν θα κάνω είναι να βγω για ποτό σε κάποιο μπαρ. Είναι κάτι που σιχαίνομαι από έφηβος.
Πού αλλού θα σας δούμε αυτή τη σεζόν;
Πέρα από τα Σαββατοκύριακα που είναι γεμάτα με «Ηλία» και «Κλειώ», όπως και τα πρωινά – τις καθημερινές – που θα παίζουμε για σχολεία, μπαίνω οσονούπω σε εντατικές πρόβες για το καινούργιο έργο του Στέφανου Παπατρέχα, με τον οποίο το συν-σκηνοθετώ και στο οποίο θα παίζω και ως ηθοποιός. Είναι η τέταρτή μας συν-σκηνοθεσία και παραγωγή. Πρόκειται για μια νέα ελληνική κωμωδία, με υπέροχους συναδέλφους που θαυμάζω και με εξαιρετικούς συντελεστές σε όλα τα πόστα. Ανυπομονώ!
Πληροφορίες για τις παραστάσεις:
«Ηλίας, ο πρώτος γάτος χορευτής»
«Η Κλειώ, μια καλόκαρδη γαϊδούρα»
Leave a Reply