Το τολμηρό βιβλίο του Χρήστου Χρυσόπουλου «Ο Βομβιστής του Παρθενώνα» ανεβαίνει στη σκηνή του θεάτρου Arroyo, σε σκηνοθεσία Θεοδόση Σκαρβέλη.
Το βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1996, ενώ ο ίδιος ο συγγραφέας με κάποιες παρεμβάσεις του, επιμελήθηκε τη δεύτερη έκδοση του βιβλίου που έγινε το 2010 από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Η νουβέλα του Χρήστου Χρυσόπουλου κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ (μετάφραση του John Cullen), και είναι σύμφωνα με τους Αμερικανούς ειδικούς από εκείνα τα βιβλία που εγείρουν σύγχρονους προβληματισμούς.
Ελάχιστοι συγγραφείς από το νεότερο ελληνικό δυναμικό έχουν πετύχει μια αυτόνομη έξοδο στην εμπορική (και όχι πανεπιστημιακή) εκδοτική αγορά των ΗΠΑ, που είναι η πιο δυσπρόσιτη αλλά και η ευρύτερη απ’ όλες.
Είναι «ένα έργο σύντομο και ερεθιστικό, καμωμένο με μαστοριά» (M.A. Orthofer The Complete Review).
Με αφορμή την παράσταση που ήδη έχει «εκνευρίσει» κάποιους που επιτίθενται στην ομάδα της μέσω των σόσιαλ μίντια, το viewtag μίλησε με την Μαρία Γκιώνη.
«Ο Βομβιστής του Παρθενώνα» κάνει πρεμιέρα στις 22 Νοεμβρίου στο θέατρο Arroyo. Πες μας δύο λόγια για την παράσταση. Τι θα δούμε στη σκηνή;
Θα δείτε έναν σκηνικό χώρο εμπνευσμένο από το έργο του Γιάννη Γαΐτη και συγκεκριμένα τους πίνακες με τα ανθρωπάκια του. Εκεί μέσα τέσσερα πλάσματα κινούνται αυτοματικά, μέσα στη ρουτίνα που μας επιβάλλει η ζωή στην πόλη, μέχρι που ένα από αυτά επιλέγει να διαφοροποιηθεί και να φυτέψει και στα υπόλοιπα την αμφιβολία: είναι αυτός ο τρόπος ζωής επιλογή μας ή έχουμε παγιδευτεί σε έναν λαβύρινθο χωρίς να ψάχνουμε έξοδο; Τι σχέση έχουμε πια με τα σύμβολα που έχουμε επιλέξει να μας εκπροσωπούν; Πώς είναι να συναντάς ένα τέτοιο πλάσμα σήμερα; Προς τα πού θα σε μετακινήσει; Θα του το επιτρέψεις;
Είναι πρόκληση για έναν καλλιτέχνη να ζωντανεύει ένα βιβλίο επί σκηνής;
Όσες φορές έχει τύχει να συμμετέχω σε παράσταση βασισμένη σε κάποιο βιβλίο μού έχει φανεί τρομερά απελευθερωτικό. Ίσως επειδή το βιβλίο φέρει έναν ολόκληρο κόσμο, από το εξώφυλλο ακόμα, που πλαταίνει το πεδίο της φαντασίας μας. Ή ίσως επειδή είναι ένα υλικό που σπανιότερα συναντάς παραστάσιμο, οπότε δεν έχεις αναφορές και αναμνήσεις. Είσαι εσύ, η ομάδα σου, το υλικό κι ένας λευκός καμβάς. Επίσης τα λόγια δεν είναι γραμμένα για να ειπωθούν, όπως συμβαίνει σε ένα θεατρικό έργο. Αυτό το ψάξιμο του πώς θα γίνει το κείμενο προφορικό είναι υπέροχη έρευνα. Στην περίπτωση του “Βομβιστή του Παρθενώνα” έχει κρατηθεί αυτούσιο το 90% του κειμένου και αυτό είναι η πρώτη φορά που μου τυχαίνει. Ο Θεοδόσης Σκαρβέλης, ο σκηνοθέτης μας, ήθελε εξαρχής να ακουστεί (σχεδόν) ολόκληρο και είχε ένα πολύ καθαρό όραμα ως προς το σύμπαν που ήθελε να δημιουργήσει. Μας έβαλε σε αυτό το σύμπαν και αρχίσαμε τις δοκιμές. Από τις πιο όμορφες εμπειρίες μου ως ηθοποιός.
Πριν καν ξεκινήσει η παράσταση έχετε δεχθεί αρνητικά σχόλια στα social media. Γιατί υπάρχει αυτή η ρητορική μίσους;
“Τον Παρθενώνα δεν θα τον πιάνετε στο στόμα σας” είναι ένα από τα πιο light σχόλια που δεχτήκαμε, τα περισσότερα δεν γράφονται γιατί είναι πολύ χυδαία. Στο τέλος του βιβλίου μας ο Χρήστος Χρυσόπουλος παραθέτει μια φράση από τις “Βεβηλώσεις” του Agamben: “Η βεβήλωση του αβεβήλωτου είναι το πολιτικό καθήκον της γενιάς που έρχεται.”
Προφανώς, λοιπόν, υπάρχουν άνθρωποι που εισπράττουν τον τίτλο ή φράσεις από το έργο ως βεβήλωση κάποιου ιερού τους και αυτό τους προκαλεί. Μελετήσαμε πολύ το υλικό του βιβλίου πριν ξεκινήσουμε τις πρόβες και συναντήσαμε ανθρώπους που δουλεύουν στην Ακρόπολη. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα υπήρχαν πάνω στον βράχο κατοικίες, ένας μιναρές και ενετικά τείχη, η ιστορία είχε αφήσει το αποτύπωμά της. Προσωπικά θεωρώ μεγαλύτερη βεβήλωση ότι αυτά ξηλώθηκαν ή κρύφτηκαν και οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε καν για αυτά, κάνοντας ένα χρονικό άλμα μερικών αιώνων ώστε να εξυπηρετηθεί το αφήγημα μιας ελληνικής καθαρότητας που υπάρχει μόνο ως ονείρωξη στο μυαλό κάποιων ανθρώπων. Δεν υπάρχει καθαρότητα των φυλών, οι γραμμές των συνόρων πάντα περνιόντουσαν και από αυτό προέκυψε εξέλιξη και ανάπτυξη σε όλους τους τομείς.
Το να κρίνουμε πίσω από μια οθόνη είναι η νέα πραγματικότητα;
Είναι μια πραγματικότητα, δεν ξέρω αν είναι πολύ νέα. Είναι βολικό να κάθεσαι κλεισμένος στο σπίτι σου και να βλέπεις από μια κλειδαρότρυπα τον κόσμο. Σημασία, όμως, έχει τι κάνουμε, όχι τι λέμε. Η επιδίωξη διαλόγου για παράδειγμα είναι μια πράξη. Έλα να μου πεις, για να ακούσεις και την απάντησή μου. Η άσκηση κριτικής σε κάτι που καλά καλά δεν ξέρεις τι είναι, πρόκειται για κάτι αντιδραστικό, εύκολο. Ξεσπάς τα νεύρα σου πάνω στον υπολογιστή και νομίζεις ότι αυτό είναι εκτόνωση.
Πέρα όμως κι από τη σφαίρα της κριτικής, σίγουρα ζούμε στην εποχή της πληροφορίας και χρησιμοποιούμε τα ψηφιακά μέσα για να διαδώσουμε νέα, ειδήσεις, καλέσματα, μηνύματα, τη δουλειά μας. Όμως δεν αρκεί αυτό, η φυσική παρουσία μας στα πράγματα είναι που πάντα κάνει τη διαφορά. Ραντεβού στους δρόμους, λοιπόν.
Πώς από τη Φαρμακευτική βρέθηκες στη Δραματική Σχολή του Ωδείου;
Στο πέμπτο έτος της Φαρμακευτικής πήγα στη φοιτητική θεατρική ομάδα του Πολυτεχνείου (που είναι ανοιχτή για τους φοιτητές όλων των σχολών), μετά από παρότρυνση ενός πολύ καλού μου φίλου. Κάπου εκεί βρέθηκα σε ένα σταυροδρόμι και διάλεξα το θέατρο. Παρόλο που είναι πολύ πιο δύσκολος και αβέβαιος εργασιακός χώρος, θεωρώ ότι ήταν η σωστή επιλογή.
Υπήρξες μέλος του γυναικείου φωνητικού συνόλου CHÓRES σε καλλιτεχνική διεύθυνση Μαρίνας Σάττι. Πώς βλέπεις τη συμμετοχή της στη Eurovision;
Υπήρξα για δύο χρόνια, αλλά μετά το πρόγραμμά μου εκτροχιάστηκε και έπρεπε να σταματήσω. Χαμός θα γίνει, θα το σηκώσει!
Επόμενα επαγγελματικά σχέδια
Μετά τον “Βομβιστή του Παρθενώνα” θα παίξω σε μια χριστουγεννιάτικη παράσταση της ομάδας Τικ-Τακ-Ντο που λέγεται “Ω! Christmas three!”. Εντελώς άλλο πράγμα, αυτό είναι που αγαπάω σε αυτή τη δουλειά. Μετά και από αυτό θα είμαι βοηθός της Αννίτας Καπουσίζη στον δεύτερο κύκλο παραστάσεων του “Αντίο, Ροβινσών” στο Θέατρο Φούρνος τον Γενάρη και της ομάδας Elephas tiliensis στη νέα τους παράσταση “Τα μαγικά βουνά” που θα κάνει πρεμιέρα αρχές Μαρτίου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Επίσης θα συμμετέχω στην performance της Ειρήνης Κωνσταντίνου με προσωρινό τίτλο “Project Reality”.
Η φωτό εξωφύλλου είναι της Μαίρης Λεονάρδου και οι υπόλοιπες (από τη φωτογράφιση για την παράσταση) της Αναστασίας Γιαννάκη
Μαρία Γκιώνη – Σύντομο βιογραφικό
Σπούδασε Φαρμακευτική στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Υποκριτική στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Ωδείου Αθηνών.
Έχει συνεργαστεί με τους Δημήτρη Αγαρτζίδη-Δέσποινα Αναστάσογλου (Elephas tiliensis) ως ηθοποιός και βοηθός σκηνοθέτις στις παραστάσεις Σεροτονίνη (BIOS 2022-23, Κάμιρος 2022), Η Νύχτα της Κουκουβάγιας (BIOS 2022, Κάμιρος 2022) και ΑΓΑΠΗΣΕ ΜΕ (BIOS 2020). Έχει συμμετάσχει στις παραστάσεις για παιδιά Ω! Christmas Three (σκην. Παναγιώτη Αδάμ), Η Γη των Γεωσκωλήκων, μια τραγωδία για παιδιά βασισμένη στην Άλκηστη του Ευριπίδη (σκην. Chiara Guidi, Αρχαιολογικός Χώρος Δωδώνης) και Η Μικρή Γοργόνα (σκην. Αποστόλη Ψαρρού, Αλκμήνη).
Έχει συνεργαστεί με την Αννίτα Καπουσίζη και την ομάδα της ARTimeleia, μια θεατρική ομάδα αποτελούμενη από ανάπηρους και μη ηθοποιούς, στην παράσταση Ένα Κορίτσι με Ίσκιο Αγοριού. Το 2021-22 υπήρξε μέλος του γυναικείου φωνητικού συνόλου CHÓRES σε καλλιτεχνική διεύθυνση Μαρίνας Σάττι και μουσική διδασκαλία Χαράλαμπου Γωγιού. Συμμετείχε επίσης ως μέλος χορωδίας στην παράσταση Τα Γεγονότα (σκην. Αλέξανδρου Ραπτοτάσιου, μουσική διδασκαλία Κωνσταντίνου Θωμαΐδη) στις πρόβες και στη βιντεοσκόπησή της στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Πληροφορίες για την παράσταση
Λίγα λόγια για την υπόθεση:
Ο ήρωας με όνομα τα δύο αρχικά: Χ.Κ., παραμένει έφηβος. Μεγαλύτερος ίσως στα χρόνια, ωστόσο έφηβος. Διακατέχεται από έναν ιδιότυπο νεανικό μεσσιανισμό. Του αρέσουν τα μεγάλα οράματα και εκστομίζει μεγαλόσχημες προτάσεις. Ακολουθεί τα χνάρια μιας συσκοτισμένης μορφής που κρύβεται στις λιγότερο φωτεινές πτυχές της νεοελληνικής Ιστορίας. Ενός σκιώδους ποιητή και φιλοσόφου που αποφάσισε να βάλει τέλος στη ζωή του την 31η Ιανουαρίου 1968, αφήνοντας πίσω ένα κάλεσμα σχεδόν τρομαχτικό.
Ο Χ.Κ. είναι κάπως επίμονος. Έχει ιδέες και ιδανικά. Έχει διαφορές με τον Παρθενώνα… και μια μέρα αποφασίζει να τις λύσει.
Η παράσταση:
Η νουβέλα έχει τη μορφή ενός φανταστικού φακέλου της αστυνομίας για την υπόθεση. Στην παράσταση, τα στοιχεία αυτά θα διαπλεκούν, θα χρησιμοποιηθούν κώδικες διαφορετικών ειδών θεάτρου, ενώ καθημερινοί ήχοι θα μεταμορφωθούν σε μουσική. Με αυτά τα υλικά, η παράσταση δημιουργεί μία μορφή αφήγησης που στοχεύει να συνδεθεί με το κοινό σε βαθύτερο επίπεδο.
Το κοινό θα προσκληθεί σε μία θεατρική εμπειρία που αναρωτιέται: μία ρωγμή στην αστική τελετουργία μπορεί να μεταμορφώσει τη λειτουργία της; Ο έρωτας μπορεί να οδηγήσει σε εξέγερση; Τι είναι έθνος; Ποια είναι η ταυτότητά του; Τι θα γίνει αν δολοφονήσεις τον ξενιστή σου, στον οποίο έχεις προστρέξει για να αποκτήσεις μία πλαστή ταυτότητα;
Ο Χορός των ηθοποιών θα εκμεταλλευτεί τη σκηνή ως ένα βήμα δημόσιου λόγου. Μέσω του ελληνικού παραδείγματος θα αναδειχθεί ένα οικουμενικό θέμα που αφορά τους πολίτες όλων των ηλικιών, χρωμάτων και εθνικοτήτων.
Σκηνοθετικό Σημείωμα:
Σε αυτήν την πόλη τα «ανθρωπάκια» του Γαΐτη μοιράζονται τον δρόμο με τα υπόλοιπα μένοντας το καθένα μόνο. Τρέχουν, σταματούν για να πάρουν μια ανάσα, και συνεχίζουν. Η λατρεία της εικόνας, η αποξένωση, και η κοινοτοπία του κακού δεν αφήνουν χώρο στη φαντασία, στην ενδεχομενικότητα. Η καθημερινότητα είναι ένα συνεχές μαρτύριο, γιατί όλα είναι προβλέψιμα, τα μικρά πράγματα στη ζωή σου που γνωρίζεις έτσι κι αλλιώς, και γι’ αυτό τα ανθρωπάκια είναι μπερδεμένα. Ο χρόνος είναι μπερδεμένος. Η πραγματικότητα δεν είναι διακριτή. Ένα πραγματικά αναπάντεχο συμβάν μπορεί να διαταράξει την ομοιόσταση αυτής της ζωής. Όμως αυτή η ρωγμή θα φέρει την αλλαγή, τη συλλογική μετάβαση;
Πέντε νέοι άνθρωποι διαπραγματεύονται επί σκηνής, ανάμεσα, μπροστά και μαζί με το κοινό, την καταστροφή του Παρθενώνα ως τη μόνη λύση για την ελευθερία, για την υπέρβαση: την καταστροφή του Παρθενώνα που κρύβει κάθε ένα από τα ανθρωπάκια μέσα του.
Θεοδόσης Σκαρβέλης
Συντελεστές:
Κείμενο: Χρήστος Χρυσόπουλος
Σκηνοθεσία: Θεοδόσης Σκαρβέλης
Βοηθοί σκηνοθέτη: Λουκία Μισσούρα και Αλεξάνδρα Γεωργίου
Σκηνικά, κοστούμια: Μαριλένα Καλαϊτζαντωνάκη
Σχεδιασμός φωτισμών: Εβίνα Βασιλακοπούλου
Σχεδιασμός Ήχου – Σύνθεση πρωτότυπης μουσικής: Νίκος Σαρλής
Επιμέλεια κίνησης: Νικολέτα Ξεναρίου
Επικοινωνία- Δημόσιες Σχέσεις: Γιώτα Δημητριάδη
Παίζουν: Λευτέρης Παπακώστας, Μαρία Γκιώνη, Τρύφωνας Ζάχαρης, Δημήτρης Μπούρας
Μουσικός επί σκηνής: Νίκος Σαρλής
Φωτογραφίες: Αναστασία Γιαννάκη
Βίντεο: Νώντας Μιχαλόπουλος
Ενδυματολόγος φωτογράφισης: Μαρίνα Μηλιάρη
Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον Θάνο Παπαδογιάννη και τη Ζέφη (Ζαφειρία) Σκαρβέλη
Παραγωγή: Έως-αρτ
Πληροφορίες:
Πρεμιέρα 22 Νοεμβρίου
Κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21:15
Διάρκεια: 90’
Για 8 παραστάσεις
Τιμές εισιτηρίων: 15€ κανονικό, 10€ μειωμένο
Προπώληση: 9€ γενική είσοδος
σύνδεσμος προπώλησης: www.ticketservices.gr/event/o-vomvistis-tou-parthenona/
Θέατρο Arroyo
Μ. Αλεξάνδρου 128, Κεραμεικός (5’ λεπτά από το Μετρό Κεραμεικός)
(+30) 210 3469575
(+30) 6932763305
Leave a Reply