28/03/2024

Αντιγόνη Γύρα, τι σημαίνει «γυναικότητα»; 

Συνέντευξη στη Γιώτα Δημητριάδη

Αντιγόνη Γύρα

Είναι μια από τις πιο δυναμικές και δραστήριες καλλιτέχνιδες της γενιάς της. Η Αντιγόνη Γύρα όταν δεν χορογραφεί, διδάσκει χορό σε διαφορετικές ομάδες ανθρώπων, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Η ίδια εξάλλου, πιστεύει, ότι όλοι οι άνθρωποι μπορούν να χορέψουν, όπως το έκαναν από την κοιλιά της μάνας τους.  

Αυτή την περίοδο, βρίσκεται σε εντατικές πρόβες για την παράσταση «Φανταστικές Γυναίκες» που θα παρουσιαστούν για τρεις μοναδικές παραστάσεις στο Θέατρο Ροές.  

Ένα πρότζεκ που προέκυψε μετά από τρία χρόνια  χορογραφικής έρευνας για τη γυναικεία φύση και τη θηλυκότητα σε μετάβαση, σε συνεργασία με σημαντικούς φορείς και στούντιο της Ελλάδας και του εξωτερικού. Μάλιστα κάπου εκεί προέκυψε και η δημιουργία του όρου «γυναικότητα».  

Εμείς μιλήσαμε με την δημιουργό και προσπαθήσαμε να πάρουμε μια γεύση για όλα όσα θα δούμε στη σκηνή του θεάτρου Ροές.  

Πείτε μας δύο λόγια για τις «Φανταστικές γυναίκες». Τι να περιμένουμε από αυτή την παράσταση;  

Οι Φανταστικές Γυναίκες είναι μια παράσταση που τριγυρνάει στο μυαλό μου εδώ και πολλά χρόνια, απ΄ όταν ξεκίνησα το 2019 να χορογραφώ τα σόλι με/για τις μούσες της κινητήριας χορευτικής ζωής μου. Στην αρχή την είχα ονομάσει «Μήτρες», μετά «Ελεύθερες Πολιορκημένες», έπειτα «ΦΕΜ» και τελικά κατέληξα στις «Φανταστικές Γυναίκες», παίζοντας με το διττό του επιθέτου φανταστική. Η διαδρομή των τίτλων δηλώνει και τη διαδρομή της παράστασης. Θα ήθελα να μην υπάρχουν προσδοκίες για το έργο παρά μόνο ανοιχτοσύνη και να δημιουργηθούν ερωτήματα σχετικά με το τι είναι φανταστική, αν χρειάζεται τελικά να είναι κάποια γυναίκα φανταστική, πού βρίσκεται η γυναίκα σήμερα… 

Σκοπός της παράστασης είναι, όπως διαβάζουμε στο δελτίο Τύπου: «να γιορτάσει τη γυναικεία ύπαρξη και την γυναικότητα των ανθρώπων» Μιλήστε μας για τον νεολογισμό «γυναικότητα». Πώς προέκυψε η ανάγκη γι’ αυτή τη λέξη;   

Η ανάγκη μας γι’ αυτό τον όρο προέκυψε μέσα από την διαρκή μας συζήτηση για την θηλυκότητα, για το τι θα πει αυτό κι αν όντως τελικά εμπεριέχεται στη συγκεκριμένη δουλειά. Παρέα με τον Χρήστο Πολυμενάκο, τον δραματουργό της παράστασης και νονό της λέξης «γυναικότητα» παίζουμε με την χαρά του να είσαι ή να θες να γίνεις γυναίκα στη ζωή σου ολόκληρη ή έστω σε στιγμές… Ο συνθέτης Ορέστης Τάνης, όταν σύνθεσε και  τραγούδησε το τραγούδι που ακούγεται στο τέλος της παράστασης, μας έγραψε χαρακτηριστικά «αισθάνθηκα γυναίκα για λίγο»… Κι αυτός ίσως να είναι κι ο σκοπός της παράστασης. Αν θεωρήσουμε βέβαια ότι μια παράσταση οφείλει να έχει έναν συγκεκριμένο σκοπό…. 

Φωτό: Έλενα Τάξερη

Πώς αισθάνεστε ως γυναίκα και ως δημιουργός σε μια χώρα που κάθε μέρα αυξάνεται ο αριθμός των γυναικοκτονιών και ακόμα και τώρα ο όρος «γυναικοκτονία» δεν είναι αποδεκτός καθολικά από την κοινωνία;  

Αισθάνομαι συνυπεύθυνη για την κατάσταση αυτή κι ίσως γι’ αυτό και να επέμεινα τόσο πολύ στο να πραγματοποιηθεί αυτή η παράσταση παρά την παντελή έλλειψη πόρων και χρηματοδότησης του Κινητήρα για το καλλιτεχνικό του έργο εδώ και αρκετό καιρό… Οι συνεργάτριες μου, οι συνεργάτες μου κι εγώ θέλουμε πάντα να μένουμε ενεργ@ και να συνομιλούμε με τις καυτές κοινωνικές πατάτες της εποχής μας. Η παράσταση μας ξεκινά με μια μικρή σκηνή την οποία εμείς ονομάζουμε Γυναικοκρατία-Γυναικοκτονία κι από εκεί ξετυλίγεται η δραματουργία της παράστασης . 

Είναι πολύ θλιβερό και με θυμώνει πάρα πολύ να υπάρχουν άνθρωποι και συχνά γυναίκες που να αμφισβητούν τον όρο. Τις προάλλες γύρισε η μικρή μου κόρη (Γ’ Λυκείου) έξαλλη από το σχολείο γιατί μια καθηγήτρια αμφισβήτησε τον όρο και βρέθηκαν άτομα να συμφωνούν με αυτήν. Δυστυχώς έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε γι’ αυτό κάθε μας κουβέντα, κάθε μας πράξη, κάθε μας έργο μετράει. 

Είστε μητέρα τριών κοριτσιών ποιες είναι οι μεγαλύτερες ανησυχίες σας στο μεγάλωμά τους;   

Έχω εμπιστοσύνη σε αυτή τη γενιά γιατί την βλέπω να μάχεται δυναμικά με κάθε τρόπο, με τις λέξεις και τις πράξεις της για να καταρρίψει τις στερεοτυπικές αγκυλώσεις του παρελθόντος και του παρόντος αναφορικά με τα δικαιώματα των γυναικών, την έμφυλη ταυτότητα, την ρητορική του μίσους, τον ρατσισμό των φύλων…Είναι δύσκολο κι ανησυχώ γιατί βλέπω τις κόρες μου, και όχι μόνο αυτές, να έχουν να παλέψουν με μεγάλα θεριά… Όμως κρατώ την αισιοδοξία μου και μαθαίνω από αυτές. Μαθαίνω από το πώς μιλάνε, από το πώς ντύνονται, από το πώς επιλέγουν τις παρέες τους και τις ερωτικές τους συντροφιές, πώς εντοπίζουν σεξιστικές συμπεριφορές εκεί που εγώ δεν έχω πάρει χαμπάρι… 

Φωτο: Έλενα Τάξερη

Σ’ όλη αυτή την ενασχόλησή σας με το συγκεκριμένο πρότζεκτ ποια ήταν η πιο συγκινητική στιγμή που θυμάστε;  

Ως τώρα η πιο συγκινητική στιγμή για μένα ήταν η στιγμή που αποφάσισα να κάνω αυτό το πρότζεκτ. Ήταν το 2019 όταν δούλευα ένα εργαστήριο-παράσταση ρεπερτορίου για επαγγελματίες κι ερασιτέχνες το Flashback Project το οποίο περιλάμβανε αποσπάσματα απ΄όλα μου τα έργα από το 1996 ως τότε. Βλέποντας συμπυκνωμένη στο βίντεο την δουλειά μου τρόμαξα και ταυτόχρονα συγκινήθηκα βλέποντας ότι ως επί το πλείστον κι ενώ η δουλειά μου πάντα χαρακτηριζόταν από τον έντονα γυναικείο χαρακτήρα της, η απεικόνιση των γυναικών σε αυτήν ήταν κατά κυρίως λόγο γυναίκες κακοποιημένες, πονεμένες, αδικημένες, θυμωμένες…Έτσι αποφάσισα ν΄ αρχίσω αυτά τα σόλι τα οποία στην πορεία θα σύνθετα μαζί με σκοπό να γιορτάσω τη χαρά της γυναικείας ύπαρξης, τη δύναμη της, την ανθεκτικότητα της και να φτιάξω ένα μανιφέστο αισιοδοξίας κι απελευθερωτικής δύναμης για το σώμα και την… «γυναικότητα».  

Έχετε συνεργαστεί με ετερόκλητες ομάδες από παιδιά δημοτικού μέχρι ανθρώπους της τρίτης ηλικίας και έχετε κάνει σεμινάρια σε πολλές γωνιές της χώρας. Τι έχετε αποκομίσει από αυτές τις εμπειρίες;   

Αυτή η ερώτηση περιλαμβάνει όλη μου τη ζωή! Πώς να απαντήσω τι έχω αποκομίσει σε λίγες λέξεις από όλη αυτή τη συναναστροφή; Εγώ ήθελα από μικρή να πείσω τους πάντες ότι μπορούν να χορέψουν και να ανακαλύπτω  τις δυνατότητες όλων των σωμάτων. Αυτό κάνω διαρκώς κι αυτό που παίρνω πίσω είναι χαμόγελα, αγκαλιές, δάκρυα… ανθρωπίλα. Κι αγαπώ πολύ τους ανθρώπους. 

Μπορούν τελικά όλοι να χορέψουν;   

Από την μήτρα της μάνας μας χορεύουμε. Όποι@ θέλει, μπορεί.  

Από το 1996 που δημιουργήσατε τον «Κινητήρα» μέχρι σήμερα ποιους στόχους σας έχετε πετύχει και τι άλλα όνειρα έχετε γι’ αυτή την ομάδα; 

Τον Κινητήρα τον ξεκίνησα πολύ νέα, ήμουν 26 χρόνων. Τα όνειρα μου κι οι φιλοδοξίες μου ήταν αμέτρητες. Ήθελα να τα πετύχω όλα. Καλλιτεχνική δημιουργία, κοινωνική εγρήγορση μέσω της τέχνης, σεβασμό στη διαφορετικότητα και συμπερίληψη, εξωστρέφεια και διαρκή εξέλιξη στον εκπαιδευτικό τομέα… Μ αρέσει να αλλάζω και να εξελίσσομαι, να μην θεωρώ τίποτα ως δεδομένο. Ο Κινητήρας διανύει την τρίτη δεκαετία της  ζωής του. Ξεκίνησε ως ομάδα χορού επαγγελματιών και κατά καιρούς καλεσμένων ερασιτεχνών, συνέχισε ως το πρώτο residency για παραστατικές τέχνες στην Ελλάδα και τώρα πια είναι ένα δίκτυο μεγάλο, μια οικογένεια καλλιτεχνών, θεωρητικών, εραστών της τέχνης. Μεγαλώνοντας ονειρεύομαι μέρα με τη μέρα, δεν μπορώ σε αυτή τη φάση να δω μακριά. Ίσως φταίνε οι κοινωνικές συγκυρίες που διανύουμε. Οπότε αυτή τη στιγμή ονειρεύομαι την ερχόμενη εβδομάδα κι εύχομαι να καταφέρουμε να κάνουμε την παράσταση μας «Φανταστικές Γυναίκες» στο θέατρο Ροές και να μοιραστούμε την αλήθεια μας. Μετά βλέπουμε… 

Γιώτα Δημητριάδη

Η προπώληση των εισιτηρίων έχει ξεκινήσει μέσω viva.gr 


Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*