29/03/2024

Ο Εκπαιδευτικός στη σύγχρονη εκπαιδευτική πραγματικότητα


Στην αρχή του 21ου αιώνα, την εποχή της παγκοσμιοποίησης των πληροφοριών, του καταιγισμού των γνώσεων και της ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης, σε μια εποχή, δηλαδή, νέων κοινωνικών δεδομένων, αυτό που πρέπει άμεσα να μετασχηματισθεί είναι ο τρόπος οργάνωσης της σύγχρονης εκπαίδευσης, όπως αυτή ενσαρκώνεται στο πρόσωπο και το ρόλο του εκπαιδευτικού.

Ο σύγχρονος εκπαιδευτικός επιβάλλεται να δράσει πολλαπλώς, προκειμένου οι μαθητές να κατακτήσουν γνώσεις, να αποκτήσουν δεξιότητες καλλιεργώντας ταυτόχρονα την φαντασία τους και αναπτύσσοντας τις δεξιότητές τους. Μέσα σε αυτό το κλίμα διαρκών επιστημονικών, πολιτικών, οικονομικών, αξιακών και γενικότερα κοινωνικο-πολιτισμικών ανακατατάξεων, ο ρόλος του σύγχρονου εκπαιδευτικού, ανεξαρτήτως βαθμίδας και ειδικότητας, είναι a priori και de facto πολυεδρικός.
Επομένως, σε κάθε εκπαιδευτικό χώρο, οφείλει να αναλάβει ρόλο συμβουλευτικό, συνεργατικό- καθοδηγητικό, δημιουργικό, αντιαυταρχικό- αντιδιδακτικό και ευρύτερα κοινωνικοπολιτικό.

Δεδομένων, λοιπόν, των νέων κοινωνικών και εκπαιδευτικών απαιτήσεων της εποχής, ένας εκπαιδευτικός χρειάζεται να αποστασιοποιείται από δογματικές θέσεις και την εικόνα της παιδαγωγικής αυθεντίας.

Αντιθέτως, μέσω της δημιουργικής αμφισβήτησης, οφείλει να προωθεί την ενεργητική μάθηση, να οδηγεί, δηλαδή, τον μαθητή στην ανακάλυψη της γνώσης μέσα από προσωπική έρευνα.

Μια τέτοια δράση, φυσικά, προϋποθέτει την κατάργηση της από καθ’ έδρας διδασκαλία, ενισχύοντας αντιθέτως ομαδικές, διαλογοκεντρικές μαθησιακές στρατηγικές, από τις οποίες θα προκύπτει η πλήρης κατανόηση και αφομοίωση της ύλης κάθε γνωστικού τομέα.

Αυτό που συχνά προτείνεται στα διάφορα εκπαιδευτικά σεμινάρια είναι ο δάσκαλος, με την ευρεία έννοια του όρου, να λειτουργεί με τέτοιον τρόπο, που «να μαθαίνει τον μαθητή πώς να μαθαίνει». Εκείνο που πρέπει όμως να εξετασθεί είναι υπό ποιες προϋποθέσεις είναι δυνατόν να επιτευχθεί κάτι τέτοιο. Πώς, δηλαδή, ο εκπαιδευτικός θα δημιουργήσει σχέσεις εμπιστοσύνης, αμοιβαιότητας, αλληλοαποδοχής και όχι σχέσεις εξάρτησης ή εξουσίας με και προς τους μαθητές του.

diakrotima-featured-viewtag

Επομένως, πώς σκιαγραφείται η προσωπικότητα ενός δημιουργικού εκπαιδευτικού; Πρόκειται για ένα ερώτημα σαφώς δύσκολο, όχι όμως αναπάντητο. Ο επιτυχημένος και αποτελεσματικός στο ρόλο του δάσκαλος έχει πρώτα απ’ όλα πετύχει την ουσιαστική παιδαγωγική επικοινωνία με τα παιδιά. Διαθέτει φαντασία, ενσυναίσθηση, πρωτοτυπία, κριτική ματιά, ενδιαφέρον για την προσωπικότητα του παιδιού, μελετώντας και αναλύοντας την συμπεριφορά ή τις μαθησιακές δυνατότητες του καθενός, έχει όμως και την δυνατότητα συνεργασίας με τους ενηλίκους (γονείς και συναδέλφους εκπαιδευτικούς).

Γενικότερα, οφείλει να είναι καταρτισμένος στο γνωστικό του αντικείμενο, να παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις, τα νέα δεδομένα της τεχνολογίας, προκειμένου να ανακαλύπτει νέες πηγές μάθησης, να χρησιμοποιεί νέα εποπτικά μέσα και διδακτικές προσομοίωσης.

 Κάθε εκπαιδευτικός χώρος αποτελεί έναν  μικρόκοσμο- αντανάκλαση της κοινωνίας, στην οποία ο εκπαιδευτικός έχει το χρέος και την ευθύνη ταυτόχρονα να δημιουργεί ασφαλείς συνθήκες μάθησης για όλα τα παιδιά, αμβλύνοντας τις κοινωνικές – εθνικές – οικονομικές διαφορές και ανισότητες. Αυτό σημαίνει ότι λαμβάνει υπόψη του τους διαφορετικούς ρυθμούς μάθησης των μαθητών, τις ιδιαιτερότητές τους, καθώς και τις διαφορετικές κοινωνικές και πολιτισμικές εμπειρίες τους.

Στον αντίποδα του αυστηρού δασκάλου, που ήξερε να επιβάλλεται μέσω της σωματικής ή λεκτικής βίας, προβάλλει σήμερα ένα πλήρως αντίθετο, αντιαυταρχικό μοντέλο εκπαιδευτικού. Στα πλαίσια δόμησης μιας υγιούς εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής προσωπικότητας, ο δάσκαλος ενισχύει τη νοητική σταθερότητα του μαθητή, αποφεύγοντας την κριτική, τον ενθαρρύνει να αξιολογεί ο ίδιος την επίδοσή του, απορρίπτει τις λεκτικές ή σωματικές ποινές, επιβάλλοντας κυρώσεις, δεν διδάσκει μιλώντας συνεχώς πάνω από κάποιο χρονικό διάστημα , κινητοποιεί- ενεργοποιεί την τάξη, αντικαθιστώντας τις ερωτήσεις του με ερωτήσεις των μαθητών, διαχωρίζει την επιστημονική από την επαγγελματική αυθεντία.

Αυτό που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει σήμερα είναι ότι οι κοινωνία μας αλλάζει. Αυτό οδηγεί αναπόφευκτα και στην ανάγκη αλλαγών στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Ρόλο- κλειδί σε αυτό το μετασχηματιζόμενο περιβάλλον έχει- οφείλει να έχει ο νέος εκπαιδευτικός. Πρόκειται για έναν ρόλο δύσκολο, στον οποίο όμως ο εκπαιδευτικός του 21ου αιώνα καλείται να ανταποκριθεί με επιτυχία. Ευθύνη του είναι να προσφέρει ίσες ευκαιρίες, να ενισχύει την αυτοπεποίθηση και να πιστεύει στην αξία κάθε παιδιού, του οποίου η μάθηση θα γίνει το εφόδιο  για το μέλλον του ως εργαζόμενου- πολίτη- ανθρώπου.

 

Θεόδωρος   Καλαϊτζίδης, Μαθηματικός                                                                   

Γενικός Διευθυντής – Διευθύνων Σύμβουλος                                                            

Ομίλου ΔΙΑΚΡΟΤΗΜΑ

DIAKROTIMA-LOGO-MIKRO

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΑΚΡΟΤΗΜΑ

Κουντουριώτου 146 – 148, Πειραιάς

Tel: 210 4133810, 210 4134835

E-mail: [email protected]  

www.diakrotima.gr

 

 

 


Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*