Η Άλκη Ζέη στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης για «το Καπλάνι της Βιτρίνας»

Όταν ακούς « το Καπλάνι της βιτρίνας», στο μυαλό έρχονται αυτόματα εικόνες παιδικών χρόνων, εκεί στις μεσαίες τάξεις του δημοτικού σχολείου. Βιβλίο με ξεφτισμένο εξώφυλλο, φαγωμένο στις γωνίες, δανεικό από χέρι σε χέρι, από σχολική τσάντα, σε σχολική τσάντα, που συνοδευόταν με τη φράση: «κράτησέ το, ρε, για τις διακοπές, είναι πολύ ωραίο!»… Διακοπές Χριστουγέννων, Πάσχα, καλοκαιριού… Αλλά και άνευ διακοπών. Πόσοι δεν ξενυχτήσαμε κρυφά με φακούς κάτω από κουβέρτες ή δίπλα σε φωτάκια νυκτός, διαβάζοντας με αγωνία κάθε σελίδα, πηγαίνοντας άυπνοι την επόμενη μέρα στο σχολείο; Και πόσοι δεν νιώθαμε εκείνο το αίσθημα υπεροχής και ικανοποίησης, χρησιμοποιώντας μεταξύ μας τα συνθηματικά της Μέλια και της Μυρτώ, γράφοντας ο ένας στον άλλον «ΕΥ-ΠΟ» ή «ΛΥ-ΠΟ», λες και μοιραζόμασταν τον μεγαλύτερο κατασκοπευτικό, μυστικό κώδικα;

«Το Καπλάνι της βιτρίνας», συμπληρώνει 53 χρόνια από τότε που κυκλοφόρησε. Είναι το πρώτο μυθιστόρημά της Άλκης Ζέη, που πλέον δεν αποτελεί έργο – σταθμό μόνο για την ελληνική παιδική λογοτεχνία, αλλά θεωρείται ένα από τα κλασικά βιβλία για παιδιά και εφήβους παγκοσμίως, με συνεχείς επανεκδόσεις από το 1963 και πολλές μεταφράσεις και διακρίσεις στο εξωτερικό.

Το γνωστό μυθιστόρημα διασκεύασε και σκηνοθέτησε για το θέατρο η Ανδρομάχη Χρυσομάλη και η θεατρική παράσταση που παιζόταν τον χειμώνα στην Αθήνα, έχει σκοπό να ταξιδεύσει σε όλη την Ελλάδα. Ήδη από τις 18 Μαΐου, έκανε την πρώτη στάση της στη Θεσσαλονίκη, όπου παρουσιάζεται σε σχολεία, ενώ την Κυριακή στις 22 Μαΐου, θα δοθούν δύο παραστάσεις στις 11.30 το πρωί και στις 17.00 το απόγευμα, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στις οποίες θα παραβρεθεί και η συγγραφέας Άλκη Ζέη.

Τα σκηνικά και τα κουστούμια του Γιάννη Μετζικώφ, η μουσική του Γιάννη Αβραμίδη και έντεκα καταξιωμένοι ηθοποιοί, μεταφέρουν μικρούς και μεγάλους στη Σάμο, το καλοκαίρι του 1936. Εκεί που οι δυο ηρωίδες, η Μέλια και η Μυρτώ, απολαμβάνουν το παιχνίδι και τη θάλασσα με τους φίλους τους και τον αγαπημένο τους ξάδελφο Νίκο, φοιτητή στην Αθήνα. Ο Νίκος τους διηγείται τις πιο συναρπαστικές ιστορίες για το καπλάνι, τον βαλσαμωμένο τίγρη, που τη μια μέρα έχει ανοιχτό το γαλάζιο του μάτι και την άλλη το μαύρο… Τι θα συμβεί όμως όταν το καπλάνι ανοίξει για τα καλά το μαύρο του μάτι; Που έχει κρυφτεί ο ξάδελφός τους; Τι παιχνίδι σκαρφίστηκε πάλι;

Η χαρισματική γραφή της Άλκης Ζέη αποτυπώνει με τρόπο μοναδικό τις ανατροπές που συμβαίνουν στις ζωές των παιδιών και των μεγάλων με την δικτατορία του Μεταξά, όπου πραγματικότητα και παιχνίδι «συνωμοτούν» για να κρατήσουν καλά κρυμμένο «το μυστικό». Η παιδική αφέλεια και αθωότητα, η συγκίνηση και το χιούμορ πρωταγωνιστούν για να μας πουν ξανά ότι η φιλία, η ανθρωπιά και η δημοκρατία είναι αξίες ανεκτίμητες.