Πριν από λίγες εβδομάδες μού συνέβη κάτι που δεν περίμενα ποτέ ότι θα μου συμβεί. Εντάξει, δεν περίμενα ότι θα μου συμβεί (aka θα συνειδητοποιήσω) με αυτόν τον τρόπο. Αδυνατώντας να κοιμηθώ ένα βράδυ, έχοντας ήδη προηγηθεί πολλές ανάλογες βραδιές, κατάλαβα μέσα σε ένα δευτερόλεπτο τι ήταν αυτό που με έκανε να μην μπορώ να κοιμηθώ: ενηλικιώθηκα –παρόλο που τα 18 τα έχω κλείσει σχεδόν έξι χρόνια τώρα.
Αυτό που επίσης κατάλαβα είναι ότι κανένας δεν μπορεί να σε προετοιμάσει για αυτή τη στιγμή, ούτε οι γονείς σου –ειδικά αυτοί, ούτε οι φίλοι σου, ούτε οι σπουδές ή οι αμέτρητες συζητήσεις που έχεις κάνει για (και με) τον εαυτό σου για το… λαμπρό μέλλον που επιφυλάσσεται –όσα “grow up” κι αν έχεις ακούσει. Αυτή η στιγμή έρχεται ξαφνικά, σαν να πέφτει ένας μετεωρίτης εκεί που δεν το περιμένεις και μάλιστα ακριβώς πάνω στο κεφάλι σου.
Είναι εκείνο το δευτερόλεπτο που ενώ έχεις κοροϊδέψει τον εαυτό σου για πολύ καιρό ότι τα έχεις όλα υπό έλεγχο και ότι έτσι θα συνεχίσουν να πηγαίνουν, καταρρίπτεται μέσα σε μια απειροελάχιστη στιγμή του χρόνου ο μεγαλύτερος μύθος που δημιουργήθηκε και τράφηκε από τους άλλους: ότι όλα θα πάνε καλά. Και χειρότερα: ότι εάν είσαι καλός και αγαπάς αυτό που (θες να) κάνεις, τότε «όλο το σύμπαν θα συνωμοτήσει για να το αποκτήσεις». Ξέρεις πώς το λέω εγώ αυτό; Νεοφιλελεύθερες παπάτζες, τις οποίες θαρρείς και μας έβαζαν μια ποσότητα από αυτές κάθε πρωί μέσα στο γάλα μας και της κατάπιαμε έτσι αμάσητες.
Θα με ρωτήσεις τώρα βέβαια «έπρεπε να φτάσεις 24 για να τα καταλάβεις όλα αυτά;» Θα σου απαντήσω και ναι και όχι. Η θετική απόκριση έγκειται στη θεωρητική αντίληψη και ενσυναίσθηση που έχεις για την πραγματικότητα. Η αρνητική, από την άλλη, στη συνείδηση αυτής. Μπαίνοντας στο Πανεπιστήμιο με την αρχή της «κρίσης», ασφαλώς και επηρεαζόταν η καθημερινότητά μου από αυτή. Αλλά κυρίως την κατανοούσα σε ένα θεωρητικό επίπεδο. Γιατί για την κοινωνία, δεν είμαστε ούτε άνεργοι ούτε πολίτες. Η ταυτότητά μας λέει «φοιτητές», δηλαδή είμαστε ακόμα «προστατευόμενα μέλη».
Αλλά: πάντα ελπίζεις. Και πολλές φορές κάνεις ό,τι μπορείς και για να το αλλάξεις. Και το μεγάλο «αλλά»: εάν δεν πάρεις πτυχίο (δηλαδή εάν δεν φέρεις εις πέρας την εμμονή αυτή της ελληνικής κοινωνίας και οικογένειας) και δεν βγεις ξυπόλητος στα σκατά (ούτε καν στα αγκάθια, διότι από εκεί λείπει το στοιχείο της αηδίας), τότε η ενηλικίωση δεν θα έρθει ποτέ.
Ούτε όλα είναι καλά ούτε πρόκειται όλα να πάνε. Και αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι δεν πειράζει. Δεν πειράζει στο βαθμό που θα κάνουμε κάτι για να το αλλάξουμε ουσιαστικά, χωρίς να εννοώ (απαραίτητα ή μόνο) με το να «κατέβουμε στους δρόμους» και να κάνουμε «γενικές παλλαϊκές απεργίες». Εννοώ περισσότερο με το να σπάσουμε αυτή την ξύλινη γλώσσα μέσα στην οποία μεγαλώσαμε αποδομώντας το τμήμα που έχει σαπίσει, αναπαλαιώνοντάς την (το παλιό έχει πάντα κάποια καλά στοιχεία που αξίζει να κρατήσουμε) και δίνοντας τη μορφή και το χρώμα που θέλουμε εμείς.
Η ενηλικίωση επήλθε μέσα σε ένα δευτερόλεπτο, αφού βέβαια πρώτα είχα απηυδήσει δουλεύοντας αμέτρητες ώρες για 300 ευρώ, αηδίασα από ανθρώπους που συναναστράφηκα ή άκουσα για αυτούς, απογοητεύτηκα ψάχνοντας για δουλειά, προγραμμάτιζα να μεταναστεύσω, αποφάσισα να μείνω γιατί «είναι πολλά τα λεφτά Άρη» για να κάνεις ένα μεταπτυχιακό που σε προετοιμάζει να γίνεις η κορπορατίλα που πάντα σιχαινόσουν και κατέληξα να μείνω από επιλογή ρισκάροντας το λαμπρό μέλλον για το οποίο μού μιλούσαν.
Δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα υπό έλεγχο –και, πίστεψέ με, αυτό το γράφει ένα control freak– και να πάνε όλα όπως τα προγραμματίζαμε. Ξεχνάμε το πλαίσιο στο οποίο ζούμε και –φυσικά– τον παράγοντα «τύχη» (aka η ζωή είναι άδικη). Όταν νιώσεις στο πετσί σου τη φρίκη που αφήνει πίσω της η ματαιότητα, θα ενηλικιωθείς γιατί μέσα σε αυτό το δευτερόλεπτο θα έχεις περάσει από το στάδιο της άρνησης στο θυμό, τη διαπραγμάτευση, την κατάθλιψη και τελικά στην αποδοχή.
Υγ. Φυσικά και δεν θα είσαι ακόμα προετοιμασμένος για το τι θα επακολουθήσει. Ποτέ δεν θα είσαι. Αλλά θα ξέρεις ότι δεν πειράζει και πλέον θα κάνεις «ό,τι μπορείς» όχι μόνος, αλλά μαζί με άλλους. Γιατί θα έχεις απομυθοποιήσει τη γλώσσα, δηλαδή τη νόρμα, του παρελθόντος.
Μαρία Πακτίτη
Ένα φρικιό του ελέγχου
Leave a Reply