Είναι πλέον η εποχή του χρόνου, που η πόλη αδειάζει σιγά σιγά και όλοι καταφεύγουν σε κάποιο ηλιόλουστο μέρος ή στη δροσιά του βουνού. Ωστόσο, το φετινό δύσκολο καλοκαίρι, καθώς και τα προηγούμενα, φαίνεται να αποθαρρύνουν τους Έλληνες , τόσο από πολυήμερες διακοπές, όσο και από σύντομες αποδράσεις, μιας και πλέον αποτελούν αγκάθι για τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Πέραν της ψυχαγωγικής τους χρησιμότητας, οι διακοπές είναι απαραίτητες για πολλούς ακόμη λόγους, που έχουν να κάνουν με την ψυχική και σωματική μας υγεία. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, με τους φρενήρεις ρυθμούς του και ο καταιγισμός των πληροφοριών που δέχεται ο εγκέφαλός μας καθημερινά, ενώ παράλληλα προσπαθεί να διατηρήσει την συγκέντρωση και την προσοχή μας στα μέγιστα επίπεδα, προκαλεί κόπωση και άγχος.
Αυτά μπορεί να εκδηλωθούν με σωματοποιημένα συμπτώματα (διαταραχές ύπνου ή διατροφής, αυξημένη πίεση, ημικρανίες ή άλλα σωματικά άλγη, κλπ), καθώς και με κρίσεις πανικού, αγχώδεις διαταραχές, δυσκολία συγκέντρωσης και διάσπαση προσοχής, εκρήξεις θυμού κ.α.
Όλα τα παραπάνω, τα οποία εντείνονται από τη δυσοίωνη συγκυρία που διανύουμε, αλλά και τις πιθανές προσωπικές μας συγκρούσεις, συγκλίνουν σε έναν κοινό παρονομαστή: ο εγκέφαλος χρειάζεται αποσυμπίεση, ώστε να ανακάμψουμε πνευματικά και να ανακτήσουμε δυνάμεις. Σε συνδυασμό με το αμείλικτο ελληνικό καλοκαίρι, το οποίο δεν προσφέρεται για έντονη δραστηριότητα, από κλιματικής αλλά και εθιμοτυπικής άποψης, οι διακοπές είναι ανάγκη, όχι πολυτέλεια.
Το διάλειμμα από την καθημερινότητα, η αλλαγή περιβάλλοντος και η χαλάρωση των ρυθμών, συνίστανται ως πρώτη αντιμετώπιση της πιθανότητας εκδήλωσης επαγγελματικής εξουθένωσης, το λεγόμενο burnout. Ιδιαίτερα τα επαγγέλματα που τείνουν να συμπεριλαμβάνουν αλληλεπίδραση με ανθρώπινο παράγοντα και αυξημένες απαιτήσεις, λόγω της φύσης τους (π.χ., επαγγελματίες υγείας, εκπαίδευσης, άτομα που εργάζονται σε ανταγωνιστικά περιβάλλοντα κλπ) είναι και αυτά τα οποία κινδυνεύουν περισσότερο.
Σε δεύτερο επίπεδο, οι διακοπές είναι μια ευκαιρία να έρθουμε και πάλι πιο κοντά με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, ώστε να τονώσουμε τους δεσμούς μας και να δώσουμε στις σχέσεις μας την προσοχή που χρειάζονται. Η περίοδος ηρεμίας είναι αυτή που θα βοηθήσει να πάρουμε πιο ξεκάθαρες αποφάσεις και να δώσουμε λύσεις σε θέματα που μας απασχολούν, μιας και ο εγκέφαλός μας μπορεί να επεξεργαστεί πιο εύκολα στρατηγικές επίλυσης όταν δεν αντιμετωπίζει περισπασμούς. Σε συνδυασμό με τις καλοκαιρινές δραστηριότητες και την έκθεση στον ήλιο, που ενεργοποιούν τις ενδορφίνες και την «καλή» χημεία του εγκεφάλου, επωφελείται και το σώμα μας.
Οι διακοπές είναι απαραίτητες και για τα παιδιά, αφού έχουν την ευκαιρία να παίξουν, να ανακαλύψουν και να αποκτήσουν εμπειρία, αλλά και να ενισχύσουν τους δεσμούς με την οικογένεια, τους συνομήλικους και την αίσθηση του ανήκειν. Η προσαρμογή σε ένα περιβάλλον διαφορετικό από αυτό που έχουν συνηθίσει, βοηθά σημαντικά στην ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη.
Σε κάθε περίπτωση, οι διακοπές αποτελούν το απαραίτητο διάλειμμα που χρειαζόμαστε ώστε, για να «γεμίσουμε και πάλι τις μπαταρίες», μια έκφραση κλισέ μεν, απόλυτα εύστοχη δε. Έστω και μια σύντομη αλλαγή είναι ικανή να συμβάλλει θετικά στην ψυχολογία μας, αλλά και να γίνει αφορμή για όμορφες αναμνήσεις, μέχρι την επόμενη φορά.
Βασιλική Πανουργιά
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
-Sonnentag, S. (2015). Dynamics of Well-Being. Annual Review of Organizational Psychology & Organizational Behavior, 261-293.
-Sonnentag, S. & Fritz, C. (2015). Recovery from job stress: The stressor-detachment model as an integrative framework.Journal of Organizational Behavior, 36, S72-S103.
Leave a Reply