Ευρωπαϊκό το προφίλ αυτής της κινηματογραφικής εβδομάδας με το 31ο Πανόραμα ευρωπαϊκού κινηματογράφου να κλέβει το ενδιαφέρον. Ακολουθεί η πολύ σκληρή ιταλική σάτιρα «Dogman», η «Ανάσα ελευθερίας» από την Ισλανδία και οι χωρίς …έλεος αμερικάνικες «Χήρες».

 

«Ανάσα ελευθερίας»

Ελλειπτικό και σκληρό στον ψυχισμό του φιλμ της Ισλανδής Ισόλντ Ιγκαντότιρ που κέρδισε Βραβειο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Σάντανς και το Βραβείο Κοινού στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας 2018.

Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης οι ανάγκες των ανθρώπων είναι κοινές και μέσα από μια «ψυχρή αφήγηση» παρακολουθούμε την ιστορία μιας ανύπαντρης μητέρας που αγωνίζεται σκληρά για να τα βγάλει πέρα και βρίσκει δουλειά «υπό δοκιμή» ως ελεγκτής διαβατήριων σε αεροδρόμιο της Ισλανδίας. Κατά τη διάρκεια κάποιας βάρδιας μια επίσης ανύπαντρη μητέρα από την Γουινέα-Μπισσάου επιχειρεί να ταξιδέψει παράνομα προς τον Καναδά. Οι ζωές των δύο γυναικών διασταυρώνονται απρόσμενα και παρά τις πολιτισμικές διαφορές και τις αντιξοότητες, ο ευαίσθητος δεσμός που αναπτύσσεται ανάμεσά τους θα αποτελέσει τη μόνη τους ελπίδα απέναντι σε ένα απρόσωπο και άδικο σύστημα.

Δυνατό φιλμ και καθόλου «με γυναικεία ματιά» που λέμε συνήθως για τις σκηνοθετημένες από γυναίκες ταινίες.

Σκηνοθεσία: Ισόλντ Ιγκατότιρ
Παίζουν: Κρίστον Μπόρα Χαραλντσντότιρ, Μπαμπετίντα Σάντζο, Πάτρικ Νόκβι Πέτουρσον

---

«Οι χήρες»

Όλα είναι αστραφτερά και βρώμικα σ’ έναν γκανγκστερικό κόσμο που ταυτίζεται με τη σημερινή Αμερική όπου όλα πωλούνται κι αγοράζονται. Σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, που κάποια στιγμή λες «έλεος, δεν θέλω άλλο»… Και ο βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης Στιβ ΜακΚουίν (12 Χρόνια Σκλάβος) και η συν-σεναριογράφος και συγγραφέας Τζίλιαν Φλιν (Το Κορίτσι που Εξαφανίστηκε), φτιάχνουν ένα καταιγιστικό θρίλερ με φόντο την εγκληματικότητα, το πάθος και τη διαφθορά που δεν «συγχωρεί» κανέναν. Κι αυτό μέσα από την ιστορία τεσσάρων γυναικών που δεν έχουν τίποτα κοινό μεταξύ τους, παρά μόνο τα χρέη που τους άφησαν οι νεκροί σύζυγοί τους από τις εγκληματικές τους δραστηριότητες.

Τοποθετημένο στο σύγχρονο Σικάγο, μέσα σε μια περίοδο αναταραχής, εντάσεις θα δημιουργηθούν όταν η Βερόνικα (η βραβευμένη με Όσκαρ Βαϊόλα Ντέιβις), η Άλις (Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι), η Λίντα (Μισέλ Ροντρίγκεζ) και η Μπελ (Σίνθια Ερίβο) παίρνουν τη μοίρα τους στα χέρια τους και συνωμοτούν για να χτίσουν ένα μέλλον σύμφωνα με τα δικά τους πιστεύω και βάζοντας στην άκρη τους άντρες που τους ερμηνεύουν οι: Λίαμ Νίσον, Κόλιν Φάρελ, Ρόμπερτ Ντιβάλ, Ντάνιελ Καλούγια, Μπράιαν Ταϊρί Χένρι.

Να σημειωθεί ότι κινηματογραφικά και ως αφήγηση της ιστορίας, ο σκηνοθέτης «παίζει» πάνω στις κλασικές δομές της σεναριακής εξιστόρησης .

Σκηνοθεσία: Στιβ ΜακΚουίν
Παίζουν: Βαϊόλα Ντέιβις, Μισέλ Ροντρίγκεζ, Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι, Σίνθια Ερίβο, Κόλιν Φάρελ, Τζάκι Γουίβερ, Ντάνιελ Καλούγια, Ρόμπερτ Ντιβάλ, Λίαμ Νίσον

---

«Dogman»

Μαύρη ιταλική κωμωδία που δεν πρέπει να την χάσετε με τίποτα. Ο δύο φορές βραβευμένος με το Μέγα Βραβείο της Επιτροπής στις Κάννες Ματέο Γκαρόνε (Reality, Gomorra) επιστρέφει με το Dogman, που αποτελεί την επίσημη πρόταση της Ιταλίας για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας στην επικείμενη τελετή τον Φεβρουάριο του 2019. Το στόρι της ταινίας φωτίζει την αθέατη πλευρά της Ιταλίας με την απίστευτη κι όμως αληθινή ιστορία ενός ανθρώπου της διπλανής πόρτας που την ερμηνεύει ο Μαρτσέλο Φότε που κέρδισε το βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ Καννών μιας κι είναι πολύ δύσκολο να σταθεί κάποιος άλλος δίπλα του. Μια ερμηνεία που θυμίζει τις ένδοξες στιγμές των μεγάλων κωμικών του παλιού ιταλικού σινεμά.

Η ιστορία βασίζεται σε ένα πραγματικό περιστατικό που συγκλόνισε την Ιταλία και τον διεθνή τύπο. Ήρωάς της ένας μικροκαμωμένος και ευγενικός άντρας, ο Μαρτσέλο, που μοιράζει τις μέρες του ανάμεσα σε ένα κομμωτήριο για σκύλους, την αγάπη του για την κόρη του και μία αμφιλεγόμενη σχέση υποταγής με τον Σιμόνε, έναν πρώην πυγμάχο που τρομοκρατεί όλη τη γειτονιά. Αποφασισμένος να προφυλάξει την αξιοπρέπειά του, μετά από συνεχή ταπείνωση, ο Μαρτσέλο καταστρώνει σχέδιο εκδίκησης με αναπάντεχη έκβαση…

Σκηνοθεσία: Ματέο Γκαρόνε
Παίζουν: Μαρτσέλο Φόντε, Αντάμο Ντιονίζι, Εντοάρντο Πέσε, Νούνζια Σιάνο

---

15ο Πανόραμα Οικολογικών Ταινιών

Επίκαιρα θέματα περιβάλλοντος μέσα από την αντισυμβατική ματιά 20 Ελλήνων και ξένων σκηνοθετών περιλαμβάνει το 15ο Πανόραμα Οικολογικών ταινιών που ξεκίνησε χτες στην Ταινιοθήκη Ελλάδος.

•Η φετινή διοργάνωση περιλαμβάνει τέσσερα αφιερώματα: στις Πυρκαγιές & Περιβάλλον, τους Σπόρους, το Μέλι & Μέλισσες καθώς και σε παλαιότερους Έλληνες σκηνοθέτες με την προβολή της ταινίας των Σ. Τορνέ και Β. Σφήκα «Θηραϊκός Όρθρος».

Εξάλλου, τις ημέρες προβολών έχουν προγραμματιστεί, όπως πάντα, ειδικές θεματικές συζητήσεις και παρουσιάσεις με διακεκριμένους ομιλητές, μεταξύ των οποίων ο Ali Shehadeh, Σύριος επιστήμονας του Ιδρύματος ICARDA, Τάσος Τέλλογλου, δημοσιογράφος, Δημήτρης Ντινόκας, Δασολόγος-Σύμβουλος ΕΛΛΕΤ, Βάσω Κανελλοπούλου, υπεύθυνη Διεθνών Σχέσεων του Πελίτι, Κώστας Δαμιανίδης, αρχιτέκτονας – Δρ. Ιστορίας της Ναυπηγικής, Νικόλαος Εμμανουήλ, Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών – Μέλος της Ελληνικής Γεωργικής Ακαδημίας, Ηλίας Τζηρίτης, συνεργάτης δασικού προγράμματος WWF, Ελένη Μαΐστρου, Πρόεδρος Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς ΕΛΛΕΤ – Ομότιμη Καθηγήτρια ΕΜΠ κ.α.

Στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, το εισιτήριο ανά ταινία τιμάται €4,00. Ενιαίο εισιτήριο ημέρας €7,00

Η είσοδος είναι ελεύθερη για μαθητές, φοιτητές, σπουδαστές και ανέργους.

---

«Το ξεκίνημα της μέρας»

Αλβανοελληνική συμπαραγωγή, επίσημη υποβολή της Αλβανίας για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, με τον Ηλία Αδάμη στη φωτογραφία και την πολύ δυνατή Ορνέλα Καπετάνι στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Η Λέττα είναι σε δύσκολη οικονομική κατάσταση και δεν είναι σε θέση να πληρώσει το ενοίκιό της για πολλούς μήνες. Όταν ο ιδιοκτήτης του σπιτιού πετάει εκείνη και τον ενός έτους γιο της από το σπίτι, μετακομίζουν στο σπίτι της Σοφίας. Η Σοφία είναι μια κατάκοιτη γυναίκα. Η κόρη της Σοφίας, έχει προσλάβει τη Λέττα να την φροντίζει. Για να κρατήσει η Λέττα τη δουλειά της και τη νέα στέγη της πρέπει να κρατήσει τη Σοφία στη ζωή με κάθε κόστος.

Σκηνοθεσία: Τζεντιάν Κότσι
Παίζουν: Ορνέλα Καπετάνι, Σουζάνα Πρίφτι, Κασέμ Χόχσα, Ερμής Κασιμάτης

---

Ευτυχισμένοι Πρίγκιπες

Ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε σε μία από τις πιό σκληρές φαβέλες του Ρίο ντε Τζανέιρο και ακολουθεί μία ομάδα παιδιών καταγράφοντας το χρονικό της μύησής τους στην τέχνη του θεάτρου. «Ο Ευτυχισμένος Πρίγκιπας» του Όσκαρ Ουάϊλντ, το έργο που ονειρεύονται να ανεβάσουν, είναι η αφορμή για τις πρωτόγνωρες αλλαγές που θα φέρει το θέατρο στον τρόπο με τον οποίο βλέπουν τον εαυτό τους, το γκέτο τους, τη γεμάτη αντιφάσεις πόλη τους, μια πόλη που ακροβατεί ανάμεσα στην τυφλή βία και τις ξέφρενες φιέστες ενώ την ίδια ώρα οι νεαροί ήρωες του ντοκιμαντέρ ακροβατούν ανάμεσα στο όνειρο του θεάτρου και τη σκληρή πραγματικότητα.

Ανάμεσα σε μαθητές και παιδαγωγούς, ορθώνεται ο «Ευτυχισμένος Πρίγκιπας» του Όσκαρ Ουάιλντ, το έργο που ονειρεύονται να ανεβάσουν. Ένα παραμύθι με αλληγορική σημασία που γεφυρώνει το θέατρο με την πραγματικότητα…

Το πρώτο κινηματογραφικό ντοκιμαντέρ του Πάνου Δεληγιάννη ως αποτέλεσμα των προσωπικών δεσμών του με τη Βραζιλία, το Ρίο ντε Τζανέιρο, τον κόσμο της Φαβέλας, το σκοτεινό και φωτεινό πάθος της βραζιλιάνικης πραγματικότητας.

(Σάββατο 24, Κυριακή 25/11 & Σάββατο 1, Κυριακή 2/12
στον κινηματογράφο Δαναό)

---

31ο Πανόραμα ευρωπαϊκού κινηματογράφου

Αντέχει και ξανά προς τη δόξα τραβά το φεστιβάλ που οργανώνει εδώ και 30 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης προσφέροντάς μας μοναδικές φιλμικές στιγμές του ευρωπαϊκού σκεπτόμενου κινηματογράφου.

Έχει καταφέρει, μάλιστα, να γίνει και το μακροβιότερο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Αθήνας και φέτος διοργανώνεται από τις 22 Νοεμβρίου έως τις 5 Δεκεμβρίου, δίνοντας τον πρώτο ρόλο στις γυναίκες, μέσα από πρόσφατες και παλιότερες ταινίες.

•Χώρος διεξαγωγής του 31ου Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, είναι ο κινηματογράφος Τριανόν, με εξαίρεση την τελετή έναρξης που πραγματοποιήθηκε χθες στον κινηματογράφο Ιντεάλ.

Το βραβείο του Πανοράματος θα διεκδικήσουν έντεκα διαγωνιζόμενες ταινίες, όλες πρόσφατες ευρωπαϊκές παραγωγές, ενώ στα αφιερώματα του φεστιβάλ εκτός από το πρόγραμμα «7 γυναίκες – 7 ταινίες», ξεχωρίζει ο φόρος τιμής στις Τώνια Μαρκετάκη και Φρίντα Λιάππα, δύο Ελληνίδες δημιουργούς που ξεχώρισαν στον ανδροκρατούμενο εγχώριο κινηματογραφικό χώρο και άφησαν ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους. Όπως επίσης η ρετροσπεκτίβα στο έργο του Νίκου Παπατάκη με την ευκαιρία των 100 χρόνων από τη γέννησή του, αλλά και οι τρεις ειδικές προβολές στη μνήμη του σκηνοθέτη και συγγραφέα Κώστα Βρεττάκου, που χάθηκε πρόσφατα, στον Ιάπωνα Ακίρα Κουροσάβα (σε συνεργασία με την ΠΕΚΚ) και στον Δανό Καρλ Θίοντορ Ντράγιερ.

•Στο 31ο Πανόραμα θα παραβρεθούν η ελληνο-ιταλικής καταγωγής ηθοποιός Βαλέρια Γκολίνο αυτή τη φορά υπογράφοντας τη σκηνοθεσία στην ταινία «Euforia», η Ρωσίδα Ελιζαμπέτα Στισόβα με το σκηνοθετικό της ντεμπούτο «Suleiman Mountain» και η Κύπρια Τώνια Μισιαλή με την πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία «Παύση».

Με το Ειδικό Βραβείο του Πανοράματος θα τιμηθούν για τη συνεισφορά τους στην κινηματογραφική τέχνη, ο συνθέτης Μιχάλης Χριστοδουλίδης, ο σκηνοθέτης Τώνης Λυκουρέσης και η ηθοποιός Βέρα Κρούσκα.

---

Στο Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα του συμμετέχουν οι εξής ταινίες:

«Αγάπη/Agape» (2017, Κροατία, 87′) του Μπράνκο Σμι, από τους χαρακτηριστικούς εκπροσώπους της κροάτικης κινηματογραφίας, ο οποίος επιστρέφει με μια αιχμηρή κριτική της παρηκμασμένης κοινωνίας, των εκκλησιαστικών πρακτικών και της παραμελημένης νεολαίας.

«Μόνη στο γάμο μου/Alone at my wedding» (2018, Βέλγιο, 121′) της Ρουμάνας Μάρτα Μπέργκμαν στο σκηνοθετικό της ντεμπούτο, με μία ταινία για το ταξίδι μιας νεαρής κοπέλας που προσπαθεί να ξεφύγει από τις παραδόσεις που την πνίγουν.

«Η ευγενική αδιαφορία του κόσμου/The gentle indifference of the world» (2018, Καζακστάν, Γαλλία, 100′), μια επική ιστορία αγνής αγάπης σε έναν κόσμο εμμονικό με τον πλούτο και την εξουσία από τον ανεξάρτητο σκηνοθέτη Adilkhan Yerzhanov.

«Jumpman/Podbrosy» (2018, Ρωσία, Ιρλανδία, Λιθουανία, Γαλλία, 90′) του Ρώσου Iβάν Τβερντόφσκι με θέμα ένα αγόρι που πάσχει εκ γενετής από αναλγησία.

«Suleiman Mountain/ Sulayman too» (2017, Ρωσία, Κιργιστάν, 101′). Η ρωσίδα σκηνοθέτις Ειζαμπέτα Στισόβα κάνει το εντυπωσιακό της ντεμπούτο με μια ασυνήθιστη ιστορία με φόντο τα βουνά της Κιργιζίας για έναν άντρα που ζει στο περιθώριο, τις δύο του γυναίκες και τον εξαφανισμένο γιο του.

«Η δίκη/Process» (2018, Ολλανδία, 125′). Το ντοκιμαντέρ του πολυβραβευμένου δημιουργού Σεργκέι Λοζνίτσα ανασύρει ιστορικά επίκαιρα για να παρουσιάσει μια από τις πρώτες δίκες που ενορχήστρωσε ο Στάλιν, στην οποία εισαγγελείς, μάρτυρες, κατηγορούμενοι και δικαστές ψεύδονται στο κοινό και τον ίδιο τους τον εαυτό.

«Μύγες του χειμώνα/Vsechno Bude» (2018, Τσεχία, Σλοβενία, Πολωνία, Σλοβακία, Γαλλία, 85′), ένα κωμικό road-trip που εξυμνεί την αθωότητα και τον αυθορμητισμό της νιότης από τον Σλοβένο Όλμο Ομερζου, βραβευμένο με το Βραβείο Καλύτερου Σκηνοθέτη στο Φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι.

«Η τέχνη καταστρέφει/Back Held Hands» (2017, Ελλάδα, 104′). Μέσα από τις σχέσεις μιας οικογένειας ηθοποιών κι έναν «Μάκβεθ για τρεις», ο Νίκος Κορνήλιος καταθέτει μία ταινία για την πνευματική κορυφή και την ασυλία της μεγαλοφυΐας. Με τους Κώστα Αρζόγλου, Ωρόρα Μαριόν και Katia Leclerc O’ Wallis.

«Παύση/Pause». Στο σκηνοθετικό της ντεμπούτο στη μεγάλου μήκους, η Τώνια Μισιαλή προσεγγίζει το διαχρονικό θέμα της φθοράς των σχέσεων μέσα στο γάμο. .

«Μια ιστορία χωρίς όνομα/Una storia senza nome» (2018, Ιταλία, 110′). Δύο χρόνια μετά τις «Εξομολογήσεις», ο καυστικός Ρομπέρτο Αντό επιστρέφει με μία ευφυή ντραμεντί για τη δύναμη του σινεμά.

«Les estivants/The summer house» (2018, Ιταλία – Γαλλία, 127′) της γνώριμης στην Ελλάδα Βαλέρια Μπρούνι Τεντέσκι . Πρόκειται για μία ημιαυτοβιογραφική ταινία, με την ίδια τη Τεντέσκι να υποδύεται μία πρόσφαταδιαζευγμένη γυναίκα.

Με άρωμα γυναίκας
Από τα υπόλοιπα αφιερώματα φυσικά ξεχωρίζει το «7 γυναίκες – 7 ταινίες», όπου θα προβληθούν επτά ταινίες του παγκόσμιου σινεμά που έχουν ως απόλυτη πρωταγωνίστρια μια γυναίκα. Αυτές είναι: «Γαλάζιος άγγελος» του Ζόζερ Φον Στένμπεργκ με την Μάρλεν Ντίτριχ, «Ζούσε τη ζωή της» του Ζαν Λικ Γκοντάρ με τη μούσα του ‘Αννα Καρίνα, το αριστούργημα του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν «Έρωτες χωρίς φραγμό», η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία του Λουίς Μπουνιουέλ, η «Ωραία της ημέρας», η «Διπλή ζωή της Βερόνικα» του Κριστόφ Κισλόφσκι, το «Ορλάντο» της Σαλι Πότερ και η «Η χρυσομαλλούσα» του Τώνη Λυκουρέση.

Θα γίνουν επίσης αφιερώματα στον Νίκο Παπατάκη για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του

Στη ρετροσπεκτίβα θα προβληθούν οι ταινιες: «Οι άβυσσοι» (1963), που βασίστηκε στο θεατρικό έργο του Ζαν Ζενέ «Οι δούλες» και αποτέλεσε αντικείμενο ανάλυσης πολλών Γάλλων διανοητών, «Οι βοσκοί» (1967), μια αλληγορία της κοινωνίας την εποχή της χούντας, «Gloria Mundi» (1976), που προκάλεσε αντιδράσεις και αποσύρθηκε από τα σινεμά του Παρισιού την πρώτη εβδομάδα προβολής της, «Η φωτογραφία» (1986), μία από τις πιο λυρικές δημιουργίες του Νίκου Παπατάκη και «Ο ισορροπιστής» (1992), ένα ιδιαίτερο και αποκαλυπτικό πορτραίτο του συγγραφέα, ποιητή και λάτρη του τσίρκου Ζαν Ζενέ.

Και στις Ελληνίδες σκηνοθέτριε που έφυγαν πολύ νωρίς Τώνια Μαρκετάκη και Φρίντα Λιάππα

Δύο δημιουργοί που ξεχώρισαν στον ανδροκρατούμενο, εγχώριο κινηματογραφικό χώρο και άφησαν ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους. Δυόμιση δεκαετίες μετά το θάνατό τους, το έργο των Φρίντα Λιάππα και Τώνια Μαρκετάκη εξακολουθεί να χαίρει μαζικής αποδοχής και να εμπνέει νέες και νέους κινηματογραφιστές. Οι ταινίες του αφιερώματος είναι: «Οι δρόμοι της αγάπης είναι νυχτερινοί» (Σκην. Φρίντα Λιάππα, 1981, 90’), «Ήταν ένας ήσυχος θάνατος» (Σκην. Φρίντα Λιάππα, 1986, 88’), «Τα χρόνια της μεγάλης ζέστης» (Σκην. Φρίντα Λιάππα, 1991, 104’), «Η τιμή της αγάπης» (Σκην. Τώνια Μαρκετάκη, 1984, 110’), «Κρυστάλλινες νύχτες» (Σκην. Τώνιας Μαρκετάκη Poster 31st Panorama)