28/03/2024

Τι αλλάζει με την εκλογή Μπάιντεν στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις

Γράφει ο Χάρης Φιλιππάκης

Μπάιντεν

Η εκλογή Μπάιντεν δεν μπορεί παρά να φέρει έστω και μετριασμένα θετικά συναισθήματα για την Ελληνική εξωτερική πολιτική. Έχουμε μάθει πλέον πως στις διεθνείς σχέσεις τίποτα δεν αλλάζει άρδην ακόμα και με την εκλογή ενός νέου προσώπου στη θέση του «ισχυρότερου» προς το παρόν, ανθρώπου του πλανήτη. Φέρνει θετικά συναισθήματα μόνο και μόνο επειδή φεύγει ο Τραμπ από μια θέση, που επηρεάζει ως ένα βαθμό όλες τις γεωπολιτικές ισορροπίες παγκοσμίως. Η πολιτική του απερχόμενου προέδρου προκαλούσε μεγάλη ανασφάλεια στα Ελληνική συμφέροντα, όχι γιατί ο Τραμπ ήταν ανθέλληνας και Τουρκόφιλος, κάτι που δεν ισχύει, αλλά γιατί αδιαφορούσε πλήρως για τις επιπτώσεις του Τουρκικού αναθεωρητισμού σε περιοχές όπου παραδοσιακά το Αμερικανικό χέρι επηρεάζει βαθιά.

Ακούμε σε δελτία ειδήσεων για τα φιλελληνικά αισθήματα Μπάιντεν κτλ, υπονοώντας πως θα αλλάξουν τους συσχετισμούς στην περιοχή μας και θα βάλουν χαλινάρι στην Τουρκία. Τέτοιες διαπιστώσεις δεν είναι άξιες καν σχολιασμού πλέον. Δεν υπάρχουν φιλέλληνες ή ανθέλληνες Αμερικανοί πρόεδροι. Ξεκινάμε απ’ αυτό. Υπάρχουν Αμερικανοί πρόεδροι που λειτουργούν με αποκλειστικό γνώμονα την φιλοδοξία επανεκλογής τους πρωτίστως και δευτερεύοντος την διασφάλιση των Αμερικανικών συμφερόντων σε βάθος ετών και όχι βδομάδας όπως έχουμε συνηθίσει εδώ.

Η ουσιαστική διαφορά ανάμεσα σε Τραμπ και Μπάιντεν όσον αφορά την εξωτερική πολιτική είναι πως ο πρώτος απέρριπτε τον ρόλο του διεθνούς αστυνόμου και εγγυητή του ελεύθερου κόσμου για τις ΗΠΑ ενώ ο δεύτερος φαίνεται να θέλει να τον αποκαταστήσει σε ένα βαθμό χωρίς υπερβολές όμως. Εννοώντας χωρίς πολυδάπανες στρατιωτικές επιχειρήσεις διεθνούς κλίμακας. Το «Η Αμερική πρώτα» που έκανε έξυπνα μότο ο Τραμπ για την οικονομία δεν είναι κάτι που ανατρέπεται εύκολα για χάρη τρίτων και ειδικά για χάρη της Ελλάδας. Τα αποτελέσματα των εκλογών το αποδεικνύουν. Ο Τραμπ πήρε σχεδόν 74.000.000 ψήφους. Το λες και ηγεμονικό νούμερο παρά τη μη εκλογή. Στρατηγική ήττα του δόγματος Τραμπ πάντως όχι απλά δεν επετεύχθη, αντιθέτως, επέδειξε μεγάλη αντοχή, επεκτάθηκε και απλά ψάχνει τον επόμενο Αμερικανό εκπρόσωπό του.  

Πώς επηρεάζουν όλα τα παραπάνω την Ελλάδα;

Θεωρώ δύσκολο ο Μπάιντεν να εφαρμόσει ουσιαστικές κυρώσεις κατά της Τουρκικής οικονομίας, στην περίπτωση πχ που εισβάλει με γεωτρύπανο εντός της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Δεν μιλάμε για ερευνητικό. Αυτό συμβαίνει εδώ και καιρό κι ας σφυρίζουμε αδιάφορα ακόμα κι εμείς οι ίδιοι. Επιφανειακή σύσταση ίσως κάνει αλλά ουσιαστικά μέτρα δεν θα πάρει. Ο Τραμπ δεν έκανε ούτε σύσταση.

Μετά την προσεκτικά μελετημένη Τουρκική αποστασιοποίηση από το Νατοϊκό άρμα και τη «συμπόρευση» με τη Ρωσία, ο νέος Αμερικανός πρόεδρος είναι πιο πιθανό να θελήσει να επαναφέρει την Τουρκία στο κοπάδι με το καλό, παρά να την ωθήσει σε ακόμα μεγαλύτερη αποστασιοποίηση από τη δυτική «συμμαχία». Εδώ δένει το καλά μελετημένη αποστασιοποίηση. Ο Ερντογάν ξέρει καλά τη σημασία της χώρα του για τη δύση και τα ρωσικά ανοίγματα είχαν και έχουν σκοπό να εξάψουν την «ζήλια» της με τελικό σκοπό να πάρει κάποια από αυτά που ζητάει χωρίς να χυθεί στάλα αίμα στην ανατολική Μεσόγειο. Να τα πάρει εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου φυσικά, οι οποίες παραμένουν προβλέψιμες όταν αντιμετωπίζουν τέτοια εγκεφαλικά παιχνίδια και τρομακτικά προσκολλημένες στο δόγμα «άνευ όρων δύση».

Οι Τούρκοι ξέρουν πως όταν παραβιάζουν την Ελληνική κυριαρχία η Ελλάδα τρέχει για αλληλεγγύη σε ΕΕ και ΗΠΑ, αρνούμενη να δημιουργήσει μια εθνική γραμμή εξωτερικής πολιτικής η οποία να εδράζεται και να εμπνέεται αποκλειστικά εσωτερικά. Μια εξωτερική πολιτική που να αφουγκράζεται τις διεθνείς αλλαγές, αλλά να μην βασίζεται αποκλειστικά στον ξένο παράγοντα για το μέλλον της. Ποια είναι η αιτία συν τοις άλλοις για αυτή την αδυναμία; Κατά τη γνώμη μου τα εσωτερικά μικροπολιτικά παιχνίδια που οδηγούν στην μη δημιουργία σοβαρών διακομματικών επιτελείων για ένα τόσο ζωτικό ζήτημα όπως η εξωτερική πολιτική.

Για να επανέλθουμε στο ερώτημα. Το μόνο ουσιαστικό που θα επηρεαστεί από την εκλογή Μπάιντεν στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις θα είναι το επίπεδο ρητορικής που θα χρησιμοποιεί η Ουάσινγκτον στις ανακοινώσεις της όταν θα οξύνονται οι σχέσεις μας. Από κει που ο Τραμπ αδιαφορούσε πλήρως θα φτάσουμε στο σημείο ο Μπάιντεν να προσπαθεί να «σωφρονίσει» την Τουρκία σε επίπεδο ανακοινώσεων έστω. Άντε και τηλεφωνικώς στην καλύτερη.

Αυτή την κατάσταση η Ελλάδα πρέπει να τη διαχειριστεί βασιζόμενη στις δικές τις δυνάμεις. Κανείς δεν θα της λύσει τα προβλήματα κι αν το κάνει δεν θα είναι για καλό της. Μόνοι μας οφείλουμε και πρέπει να ξεπεράσουμε τις ανασφάλειες και τα συμπλέγματα που μας διακατέχουν ιστορικά, βασισμένοι στο παρόν και το μέλλον και όχι προσκολλημένοι σε ένα παρελθόν που μας εναποθέτει το βάρος του να αποδειχθούμε αντάξιοι του. Ας αποδειχθούμε αντάξιοι του εαυτού μας.     

Χάρης Φιλιππάκης                   


mm
About Χάρης Φιλιππάκης 115 Articles
Ο Χάρης Φιλιππάκης συχνά αυτοαποκαλείται ιστορικός. Έχει αποφοιτήσει από κάποιο τμήμα ιστορίας και αρχαιολογίας. Συνήθως μιλάει για ιστορία και πιο συγκεκριμένα για το Βυζάντιο και την αρχαία Ρώμη. Προσπαθεί βέβαια να μην κάνει διακρίσεις.

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*