Έχω σκεφτεί πολλές φορές ότι η κάθε λέξη και η κάθε έννοια επαναπροσδιορίζονται στην εφαρμογή τους. Κάπως έτσι συμβαίνει με την έννοια θέατρο όταν εφαρμόζεται από τον Αντώνη Αντωνίου και τη Νατάσα Ασίκη. Για τέταρτη θεατρική σεζόν, ο Αντώνης και η Νατάσα επιμένουν στο έργο του Διονύση Χαριτόπουλου “Αυγά Μαύρα”. Και προφανώς έχουν το λόγο τους αφού το συγκεκριμένο έργο έχει μία “εφιαλτική επικαιρότητα” όπως επισημαίνει ο Αντώνης Αντωνίου που είναι και ο σκηνοθέτης της παράστασης.
Συναντηθήκαμε στο καμαρίνι της “Θεατρικής Σκηνής” μετά την παράσταση. Δεν ξέρω σε ποιον να απευθύνω ερώτηση γιατί μεταξύ τους κάνουν πάντα ενδιαφέρουσες κουβέντες κι εγώ αρκούμαι στο να τις καταγράφω! Πριν σας παραθέσω την κουβέντα μας όμως, θα ήθελα να επισημάνω ότι οι ερμηνείες τους επί σκηνής είναι υποδειγματικές! Όχι μόνο φέτος! Χρόνια τώρα! Υποδειγματικοί και ως άνθρωποι και φίλοι! Ως ήρωες του έργου θυμούνται τις πληγές τους από τον εμφύλιο πόλεμο. Τις επιπτώσεις του μέσα στην ψυχή και στη ζωή τους.
-Για ποιο λόγο επιλέξατε για 4η χρονιά να παίξετε τα “Αυγά Μαύρα”; Επιτυχία; Επικαιρότητα; Ανάγκη προσωπικής έκφρασης; Όλα μαζί;
Α.Α: Νομίζω ότι είναι και τα τρία μαζί και ο κάθε λόγος έχει και το ποσοστό του! Και δεν είναι ανάγκη το ποσοστό αυτό να είναι μέχρι 100%. Μπορεί να είναι 200% γιατί το έργο έχει επιτυχία, μπορεί να είναι 300% γιατί έχει μία εφιαλτική επικαιρότητα και μπορεί να είναι άλλο ένα 300% γιατί εκφραζόμαστε μέσα από αυτό το έργο που περιέχει βιώματα και αναμνήσεις μας…
Ν.Α: Έχει κι άλλο ένα 300%! Το ότι ο κόσμος ταυτίζεται με τους ήρωες του έργου και είναι πολύ σημαντικό στις μέρες μας που όλα έχουν καταρρεύσει να μπορείς να βλέπεις δύο ανθρώπους που να τους αγαπάς και να μπαίνεις στη θέση τους εκείνη την ώρα.
Α.Α: Να βάλουμε κι άλλο ένα τρακοσάρι;!
Ν.Α: Για βάλε (γελάει)!
Α.Α: Να μην ξεχνάμε τι περάσαμε, να θυμόμαστε αυτές τις ηρωικές εποχές αλλά και να μην επιτρέψουμε εύκολα να ξανασυμβούν όλα όσα είχαν γίνει. Βέβαια δεν είναι στο χέρι μας να το αποφύγουμε ή να το φρενάρουμε αλλά είναι στο χέρι μας τουλάχιστον να μην το θέλουμε. Να πάμε απέναντι και να πολεμήσουμε την προοπτική του να ξαναγίνει.
-Μέσα στο πρόγραμμα της παράστασης επισημαίνετε μια φράση που λέει ο Σπύρος, ο ήρωας του έργου: “Εμφύλιος γινότανε, σκότωνε ο ένας τον άλλον. Να μην ξαναγίνει τέτοιο κακό”. Και μάλιστα ο Αντώνης απαιτεί αυτή η ευχή να βγει αληθινή. Θεωρείτε ότι κοινωνικά είμαστε ένα βήμα πριν από αυτό το σημείο;
Α.Α: Νομίζω ότι θα είχαμε φτάσει αν δεν υπήρχε μία αποφασιστικότητα η οποία μετατράπηκε σε “σούρσιμο”, να φυλακιστούν οι ηθικοί και φυσικοί αυτουργοί του φόνου. Θα έπρεπε να συλληφθούν και οι άλλοι, έτσι; Αλλά αυτούς δεν τους πιάσανε. Εν πάσει περιπτώσει, εκεί κάπως φρέναρε η αιματοχυσία η οποία φαινόταν ότι έρχεται. Εμένα μου θύμισε στιγμές τότε που δεν έζησα αλλά τις ξέρω από πρώτο χέρι, τότε που η Αθήνα ήταν χωρισμένη σε γειτονιές κι απ' τη μία γειτονιά ήταν οι Χίτες, από την άλλη γειτονιά οι ΕΑΜίτες και ο ΕΛΑΣ και δεν τολμούσες να πλησιάσεις στο Γκύζη, στο Θησείο ή σε άλλες περιοχές. Γενικά ήταν εικόνες φοβερής κατάντιας.
-Τα τελευταία χρόνια βιώνουμε τον διχασμό του λαού. Βρισκόμαστε άραγε σε έναν θεωρητικό εμφύλιο;
Α.Α: Όχι! Νομίζω ότι υπάρχει αρκετή ωριμότητα πια. Και αρκετή σκέψη. Άλλωστε στις μέρες μας είναι κοινή συνείδηση ότι ο φανατισμός ανήκει στους αφελείς. Ως λαός λοιπόν, δεν είμαστε αφελείς. Έχουμε και κρίση και μυαλό.Ν.Α: Υπάρχει όμως και η Ευρώπη που βράζει Αντώνη. Υπάρχει μια Αμερική. Υπάρχει φανατισμός από κάτω…Α.Α: Ο φανατισμός και η διαφορετική πολιτική άποψη και ο καυγάς στο καφενείο είναι θεμιτά. Όταν βγαίνουν μαχαίρια και πιστόλια τρομάζεις. Κατάλαβες;Ν.Α: Δηλαδή όταν μέσα στη βουλή σε αντιπροσωπεύουν τέτοιοι άνθρωποι δεν σε τρομάζει; Δεν σου θυμίζει εποχές πριν από τον Χίτλερ; Έτσι σιγά σιγά και ομαλά γινόντουσαν όλα…Α.Α: Στην Ευρώπη όχι. Στην Ελλάδα, ναι! Τρομάζω!Ν.Α: Δεν τρομάζεις στην Ευρώπη με Λεπέν; Δεν τρομάζεις με την Αυστρία; Δεν σε τρομάζει ο Τραμπ;Α.Α: Κοίταξε να σου εξηγήσω. Για να βγει η Λεπέν άλλαξε τη φρασεολογία του πατέρα της, τον έκανε στην άκρη και μίλησε πιο ανθρώπινα.Ν.Α: Ναι, καλά! Άλλαξε ο Μανωλιός….!Α.Α: Για να βγει ο Τραμπ τι έκανε; Εκμεταλλεύτηκε το κενό που άφησε η φλυαρία της Κλίντον! Μίλησε ο Τραμπ για μισθούς! Μίλησε για θέσεις εργασίας…-Είναι περίπου αυτό που ζήσαμε και στην Ελλάδα; Που μίλησαν για αυξήσεις μισθών και θέσεων εργασίας;
Α.Α: Εννοείται!!
-Δηλαδή το ίδιο πράγμα;
Α.Α: Μα δεν είναι; Δεν μας είπαν ότι θα επαναφέρουν τον βασικό μισθό στα 750 ευρώ; Δεν μας είπαν ότι θα διπλασιάσουν τα επιδόματα ανεργίας; Το είπαν! Δηλαδή θέλω να πω γενικότερα πως όταν τάζεις ευτυχία στους λαούς σε αποδέχονται ως ευεργέτη τους! Αν πας να πεις για δύσκολο δρόμο σου λένε “κάνε μας τη χάρη! Θα πάμε εκεί που πουλάνε με το κιλό την ευτυχία”! Αυτό έχει πέραση παγκοσμίως. Όχι μόνο στην Ελλάδα. Αλλά παρ' όλα αυτά, αυτό δεν λέγεται εμφύλιος.
Ν.Α: Ναι, δεν είναι εμφύλιος αλλά είναι ένα καθεστώς που μπορεί να εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη…
Α.Α: Εντάξει, μπορεί αλλά τώρα είναι σε πολιτικά πλαίσια. Θέλω να πω πως υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα για την Ευρώπη. Η Ελλάδα είναι το θύμα. Η Ελλάδα υπέστη αυτόν τον “Τραμπισμό” του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Αυτός κατακορόιδεψε τον κόσμο. Και ήταν τόσο μεγάλα τα ψέματά του που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι έλεγε ψέματα! Γι' αυτό και τον ακολούθησε τόσος κόσμος σε 3 εκλογικές αναμετρήσεις. Αυτός ήταν που φώναζε εναντίον των Αμερικάνων, των δανειστών, του Σόιμπλε, της Μέρκελ…κι όλα αυτά μετά σβήσανε. Κι αν σβήνανε ντόμπρα εγώ θα το δεχόμουν. Ας έλεγε ξεκάθαρα ότι πρέπει να υπογράψουμε μνημόνιο και πρέπει να γυρίσουμε τα δανεικά πίσω. Αλλά δεν είπε την αλήθεια. Ένα βήμα μπρος και δύο πίσω είναι. Τα είπε ο Λένιν αλλά αυτοί τα διάβασαν ανάποδα!
-Ο ηθοποιός που παίζει σε αυτό το έργο αλλά και ο θεατής που το παρακολουθεί, όταν βγουν από την αίθουσα είναι ωριμότεροι απέναντι σε αυτούς με τους οποίους διαφωνούν; Αντιμετωπίζουν ψυχραιμότερα την άλλη άποψη;
Α.Α: Ε βέβαια! Πολύ!
Ν.Α: Εμένα προσωπικά δεν με έχει ωριμάσει αυτό! Ακόμα και τη στιγμή που υποδύομαι τη Μαρία προσπαθώ να την κάνω πολύ πιο στρίγκλα για να φανεί ότι δεν υπάρχει ταύτιση με την άλλη πλευρά.
Α.Α: Έχει τα δίκια της που φωνάζει!
Ν.Α: Σαφέστατα! Και όλοι έχουν τα δίκια τους αν τους ρωτήσεις! Ακόμα και ο πιο ακραίος….
Α.Α: Ε όχι! Δεν μπορείς να πεις ότι έχει δίκιο!
Ν.Α: Μα δεν λέω ότι έχει δίκιο! Αυτός θεωρεί ότι έχει δίκιο!
Α.Α: Εντάξει, και ο Χίτλερ πίστευε ότι έχει δύναμη…
Ν.Α: Μα, εκλεγμένος ήτανε!
Α.Α: Διορισμένος ήτανε αλλά εν πάσει περιπτώσει…
Ν.Α: Βρε, όλη η Γερμανία τον λάτρευε! Τι μου λες;
Α.Α: Μα είναι ακριβώς αυτό που λέγαμε στην αρχή. Είπε ότι εμείς θα σφάξουμε όποιον μας σταθεί εμπόδιο….
Ν.Α: Ναι αλλά το είπε όμως!
Α.Α: Εντάξει έκανε τους Γερμανούς να τον λατρέψουν αλλά όλον τον υπόλοιπο κόσμο να φρίττει, να υφίσταται εκατόμβες νεκρών αυθαίρετα και χωρίς λόγο. Ο φασισμός ήτανε πάντα μια κατάρα!
Ν.Α: Ναι, αλλά εσύ μου έχεις μάθει και για τη δικτατορία του προλεταριάτου. Κι εκεί φασισμός είναι….
Α.Α: Όχι! Πρόσεξε να δεις ποια είναι η διαφορά. Ο Μάο Τσε Τουνγκ που ήταν πιο σύγχρονος, την ονόμασε Δημοκρατική δικτατορία του προλεταριάτου. Δηλαδή έχουμε τη δικτατορία του προλεταριάτου αλλά η βάση μας είναι η Δημοκρατία που δίνουμε στον κόσμο.
-Μα πως γίνεται να συνυπάρχουν οι λέξεις Δημοκρατία και Δικτατορία;
Α.Α: Να σου εξηγήσω. Υπάρχει ένας δικτάτορας ο οποίος είναι ο Χίτλερ. Και υπάρχει και ένας άλλος που είναι για παράδειγμα ο Στάλιν. Ο Στάλιν και ο Χίτλερ δεν δουλεύουν το ίδιο για τον κόσμο. Ο ένας λέει “Η Γερμανία πάνω απ' όλους και σας σφάζω, σφάζω τσιγγάνους, Εβραίους, ομοφυλόφιλους” και ο άλλος λέει “Δημοκρατική δικτατορία του προλεταριάτου να επεκταθεί και να υπάρχουν για τους εργαζόμενους πολύ καλύτερες συνθήκες εργασίας, με τις αρχές της Γαλλικής επανάστασης οι οποίες είναι ισότητα, αδελφότητα, δικαιοσύνη”. Γι' αυτό παλεύει η Δημοκρατική δικτατορία του προλεταριάτου.
Ν.Α: Εγώ ξέρω πως όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα είναι περίεργα…
Α.Α: Μα αυτό λέει και ο λαϊκισμός του Τραμπ! Δικτάτορας ο ένας δικτάτορας και ο άλλος! Τα ισοπεδώνει όλα, δεν σου αφήνει κριτική σκέψη και δημιουργεί τον λεγόμενο “Τραμπισμό”! Και δεν σκέφτονται αυτοί που υποστηρίζουν αυτή την άποψη ότι έτσι βοηθούν ανθρώπους σαν τον Τραμπ να βασιλεύουν. Διότι αν δεν ξεχωρίζεις τις ιδεολογίες, αν δεν ξεχωρίσεις τα κίνητρα, το αποτέλεσμα και τον στόχο, τότε τι κάνεις; Λαϊκίζεις και αφήνεις το λαό αμόρφωτο!
Ν.Α Όπως βλέπεις Βασίλη οι ρόλοι μας δεν μας ξεκούνησαν καθόλου από τις θέσεις μας (γελάει)!!
-Πάμε λοιπόν και στους ρόλους σας στην παράσταση. Σπύρος και Μαρία.
Α.Α: Κατ' αρχήν κανείς από τους δυο μας δεν “Τραμπίζει” (γελάει)!! Και οι δύο ήρωες έχουν την ίδια αντίληψη. Να γινόντουσαν καλύτερα τα πράγματα. Απλώς ορισμένες φορές έχουν διαφορετική συναισθηματική προσέγγιση γιατί έχουν υποστεί βαριά πλήγματα. Όμως το ότι βρίσκονται μαζί, βοηθά να στέκονται όρθιοι. Δεν έχουν κόντρα, δεν είναι αντίθετοι. Απλώς έχουν άλλες πληγές ο ένας και άλλες ο άλλος. Άλλο φάρμακο θέλει ο ένας και άλλο ο άλλος. Όμως μαζί έχουν μπει σε ένα “νοσοκομείο” που είναι τελικά το σπίτι τους. Τίποτα παραπάνω. Ο ένας βρίσκεται δίπλα στον άλλον και ο ένας στηρίζει τον άλλον για να μπορούν να βοηθιούνται και να προχωράνε.
Ν.Α: Αυτοί οι ήρωες είναι αληθινοί, υπαρκτά πρόσωπα. Η πραγματική Μαρία διηγήθηκε στον Χαριτόπουλο αυτή την ιστορία. Φυσικά έβαλε κι ο Χαριτόπουλος κάποια πρόσθετα ιστορικά πραγματικά γεγονότα αλλά από τη στιγμή που οι ήρωες είναι πραγματικοί χαρακτήρες δεν μπορείς να προσθέσεις τίποτα παραπάνω. Αλλά είναι δυο άνθρωποι που αγαπιούνται πολύ!
-Έχει παιχτεί στο παρελθόν ξανά το έργο;
Α.Α: Το 1993.
Ν.Α: Όχι, το 1994!
Α.Α: Ναι, έχεις δίκιο!
-Αλλά νομίζω ότι η Νατάσα δεν έπαιζε τότε…
Ν.Α: Εγώ τότε μόλις είχα γεννήσει το Μαρινάκι μου (η δεύτερη κόρη της Νατάσας και η τρίτη του Αντώνη).
-Ποιος έπαιζε τον ρόλο της Μαρίας;
Α.Α: Η Πηνελόπη Πιτσούλη η οποία ήταν πάρα πολύ καλή!
Ν.Α: Συγκλονιστική ήταν! Αφού είχα πει όταν θα το ανεβάζαμε ξανά πώς θα ξεπεράσω την Πιτσούλη; Απλώς όμως έκανα μια άλλη προσέγγιση στον ρόλο.
Α.Α: Το έργο γράφτηκε για μένα και τη Νατάσα από τον Διονύση Χαριτόπουλο. Απλώς μας το παρέδωσε στο μαιευτήριο την ημέρα που γέννησε η Νατάσα τη Μαρίνα. Οπότε δεν μπορούσε να παίξει.
Ν.Α: Εγώ πιστεύω ότι ήταν καλύτερα που δεν έπαιξα εγώ τότε τη Μαρία.
-Για ποιο λόγο;
Ν.Α: Πριν από 22 χρόνια δεν νομίζω ότι θα έβγαζα τη Μαρία που βγάζω σήμερα. Σήμερα υπάρχουν συσσωρευμένα πράγματα που τότε δεν υπήρχαν. Ενώ η Πιτσούλη έβγαλε μια Μαρία συγκλονιστική!
-Πόσο εύκολο ήταν να ανέβει αυτή η παράσταση το 1994, τότε που ο κόσμος ζούσε ημέρες αφθονίας, δανείων και υπερκαταναλωτισμού;
Α.Α: Μα, μας το είπαν τότε! Τι τα σκαλίζετε τώρα αυτά; Ξεχάστε τα! Λήθη δεν είπαμε βρε παιδιά; Το είπαν και το έγραψαν! Αμάν ρε παιδί μου με τον εμφύλιο παλιοκομμουνιστές!
Ν.Α: Και οι ίδιοι οι Αριστεροί δεν το ήθελαν. Έλεγαν “ξεχάστε τα όλα αυτά”!
Α.Α: Τότε υπήρχαν εορτοδάνεια, διακοποδάνεια και άλλα παρεμφερή και μας λέγανε “τι τα θέλετε και τ' ανεβάζετε αυτά τα έργα”; Και οι ίδιοι οι Αριστεροί! Ποιοι Αριστεροί δηλαδή; Οι επίσημοι Αριστεροί με μία μικρή παραλλαγή είναι αυτοί που είναι σήμερα. Και οι άλλοι τι κάνανε δηλαδή; Βελτιώθηκαν; Προόδευσαν; Ενισχύθηκαν έχοντας την αλήθεια στα χέρια τους; Έκαναν τίποτα;
Ν.Α: Η λογική είναι αυτή ακριβώς που λέει το έργο και έχει δίκιο ο Χαριτόπουλος. Και οι δύο πλευρές στον εμφύλιο κάνανε αγριάδες. Οι Αριστεροί δεν θέλουν να βγει ότι και οι δύο πλευρές κάνανε αγριάδες. Λένε πως μόνο οι άλλοι τις έκαναν κι εμείς τις υποστήκαμε.
Α.Α: Για αυτούς, το μόνο που μπορείς να ψελλίσεις για την εποχή εκείνη είναι ορισμένες πολύ ηρωικές στιγμές όπως π.χ. Ο Γοργοπόταμος, η δημιουργία του ΕΑΜ, η στήριξη του κόσμου από το ΕΑΜ. Αλλά όταν μετά υπογράφεις την παράδοση των όπλων, πρέπει ιστορικά να τ' ακούσεις κι εσύ! Δεν μπορείς να το κρατάς κρυφό.
-Κλείνοντας αυτή την ιδιαίτερη κουβέντα που είχαμε, συνέντευξη δεν το λέω, μάλλον ένα θεατρικό πολιτικό έργο που το γράψαμε επί τόπου εδώ στο καμαρίνι! Οι μέρες και οι ώρες που παίζετε τα “Αυγά Μαύρα” εδώ στη “Θεατρική Σκηνή”;
Α.Α: Από Τετάρτη μέχρι Κυριακή παίζουμε. Τετάρτη απόγευμα στις 7, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 9 και Κυριακή στις 8. Κάθε Τετάρτη και Πέμπτη το εισιτήριο είναι 10 ευρώ. Τις υπόλοιπες μέρες 15 ευρώ ενώ το φοιτητικό εισιτήριο είναι 10 ευρώ.
Ν.Α: Να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε τους συνεργάτες μας!
Α.Α: Βέβαια! Τα σκηνικά είναι του Νίκου Κασαπάκη ο οποίος έδωσε μια έξοχη σκηνική λύση για το σαλόνι της σκηνής, το απογείωσε, το έκανε μαγικό! Η μουσική που ακούγεται στο έργο είναι προσφορά της Ελένης Καραϊνδρου που μας έδωσε το δικαίωμα να διαλέξουμε ορισμένα μουσικά θέματα που διανθίζουν κάποιες συναισθηματικές σκηνές! Και τέλος, οι φωτισμοί είναι της Χριστίνας Θανάσουλα. Η Νατάσα παίζει τη Μαρία, εγώ τον Σπύρο και το έργο είναι του Διονύση Χαριτόπουλου και πρόκειται για μια αληθινή ιστορία.
-Θα πάει και για πέμπτη σεζόν;
Α.Α. Ε, όχι! Δεν νομίζω!
Ν.Α: Αν κι εγώ δεν μπορώ να φανταστώ να παίζουμε κάποιο άλλο έργο. Θα πρέπει να είναι πολύ πιο πάνω από το συγκεκριμένο. Αλλά που να πας μετά;
-Έχετε σκεφτεί ποιο θα είναι το επόμενο;
Α.Α: Όχι. Αν όμως υποθέσουμε ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα και κάπως θα ορθοποδήσει αυτή η χώρα σε οικονομικό επίπεδο, αν και δεν το βλέπω εύκολο, ίσως να μη χρειαστεί να ξαναθυμίσουμε τις δύσκολες στιγμές που περάσαμε και περνάμε. Οπότε αν οι κίνδυνοι κοινωνικών συγκρούσεων πάνε στο λιγότερο επικίνδυνο σημείο, ίσως μπορέσουμε να βρούμε άλλο έργο.
Ν.Α: (με γλυκό παράπονο) Μια κωμωδία Αντώνη! Μια κωμωδία να μη μπορούμε να μιλάμε απ' τα γέλια!
Βασίλης Κριμπάς
Leave a Reply