Οδεύουμε προς μια εκλογική αναμέτρηση με καθαρό φαβορί ως προς την πρωτιά αλλά με ομιχλώδες τοπίο όσον αφορά την δημιουργία βιώσιμης κυβέρνησης. Όλα δείχνουν πως η ΝΔ θα κερδίσει την πρώτη θέση όμως πολύ δύσκολα θα καταφέρει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση στις δεύτερες εκλογές που είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο πως θα γίνουν.
Είναι μάλλον «απίθανο» η πρώτη κάλπη να δώσει νούμερα βιώσιμα για την δημιουργία κυβέρνησης συνεργασίας, χώρια από την πρόθεση ειδικά των δύο πρώτων κομμάτων να καταφύγουν σε δεύτερες εκλογές καθώς θα ενισχύσουν φαινομενικά τα ποσοστά τους έτι περισσότερο σε κλίμα ακόμα πιο ακραίας πόλωσης, καθώς σε αυτές διαλέγουμε πρωθυπουργό όπως λέγεται.
Το μεγάλο «αίνιγμα» ειδικά της πρώτης αναμέτρησης είναι το ποσοστό που θα συγκεντρώσει το ΠΑΣΟΚ. Το άλλοτε παντοδύναμο και ηγεμονικό κόμμα εξουσίας, θα αποτελέσει τον ρυθμιστή των πιθανών συνεργασιών σε κάθε περίπτωση. Ένα ισχυρό διψήφιο στις πρώτες κάλπες θα του δώσει «αέρα» για να μην συμμετάσχει σε κανένα σενάριο συνεργασίας, ευελπιστώντας αυτό το ποσοστό να ενισχυθεί περισσότερο στις δεύτερες, εις βάρος του ΣΥΡΙΖΑ κατά βάση. Ένα ισχυρό ποσοστό για το ΠΑΣΟΚ θα σημάνει μια σοβαρή ένδειξη αντεπίθεσης που θα πείσει αρκετούς να επιστρέψουν ή και να ενταχθούν για πρώτη φορά σε κάτι ιστορικό που μεγαλώνει και επεκτείνεται πάλι.
Η πρώτη κάλπη λοιπόν δεν ενδείκνυται για καμία λήψη ρίσκου από κανέναν. Η δεύτερη θα αποσαφηνίσει πλήρως τις δυνάμεις των τριών πρώτων κομμάτων και σίγουρα εφόσον δεν προκύψει αυτοδυναμία, είναι πιο πιθανό να επιφέρει μια κυβέρνηση συνεργασίας, ειδικά στην περίπτωση που η άνοδος των δύο μεγάλων κομμάτων δεν θεωρηθεί «πειστική» από τα επιτελεία, για μια τρίτη αναμέτρηση.
Σε μια κατάσταση εκλογικής φθοράς και αφθαρσίας των δύο μεγάλων, τότε θα αναζητηθούν με πιο σοβαρές προθέσεις οι πιθανοί κυβερνητικοί εταίροι. Κατά την προσωπική μου εκτίμηση, οι πιθανότητες σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας είναι πιο πολύ με το μέρος του Κ. Μητσοτάκη παρά με του Α. Τσίπρα. Ρυθμιστής θα είναι το ΠΑΣΟΚ όπως όλα δείχνουν, είτε ισχυρό είτε λιγότερο ισχυρό, ο πρώτος στον οποίο θα απευθυνθούν σοβαρά και οι δύο είναι ο Ν. Ανδρουλάκης για λόγους «μαθηματικών» αλλά και πολιτικού ρεαλισμού.
Το ΠΑΣΟΚ θα συμπιεστεί αρκετά σε αυτό το σενάριο όμως θεωρώ πως δύσκολα ο αρχηγός του θα ενδώσει στο φλερτ και των δύο πλευρών. Ειδικά στην περίπτωση που το ΠΑΣΟΚ έχει βγει σημαντικά ενισχυμένο τότε δεν έχει κανένα λόγο, πέραν του αισθήματος ευθύνης και αποτροπής της ακυβερνησίας, να συμμετάσχει σε κάτι που θα του επιφέρει από την πρώτη μέρα φθορά στο προφίλ που με κόπο χτίζει τόσο καιρό η νέα ηγεσία. Ένα προφίλ βέβαια που δίνει έμφαση στην πολιτική υπευθυνότητα και προτεραιότητα στο συμφέρον της χώρας και όχι του κόμματος. Οι αναμετρήσεις που έρχονται και τα πολιτικά παράγωγα τους θα δοκιμάσουν σοβαρά τις δυνατότητες και το πολιτικό αισθητήριο του προέδρου του ΠΑΣΟΚ για πρώτη φορά σε τόσο μεγάλη ένταση. Θα κληθεί να πάρει δύσκολες αποφάσεις που θα κρίνουν την μοίρα του ΠΑΣΟΚ αλλά και του ίδιου.
Η πιθανότητα συνεργασίας του ΣΥΡΙΖΑ με το ΜΕΡΑ δεν νομίζω να βγει αριθμητικά αλλά και προγραμματικά σε καμία κάλπη, ενώ η πιθανότητα τριπλής κυβερνητικής συμμαχίας ΣΥΡΙΖΑ- ΠΑΣΟΚ- ΜΕΡΑ (εφόσον κερδίσει την πρωτιά ο ΣΥΡΙΖΑ), είναι σενάριο που αν βγει και καταφέρει να κρατήσει πάνω από μήνα τότε όντως κάτι θα έχει αρχίσει να αλλάζει στην κουλτούρα συνεργασιών στο ελληνικό πολιτικό σύστημα. Θα μιλάμε για ιστορικό γεγονός που θα μείνει στην συλλογική μνήμη για καιρό.
Μια πιθανή συνεργασία ΝΔ και ΠΑΣΟΚ είναι πιο «πιθανό» σενάριο που για να συμβεί όμως θα πρέπει να διαφαίνεται στο ορίζοντα ένα πλήρες πολιτικό αδιέξοδο με βαλτωμένα ποσοστά και πραγματικό κίνδυνο παρατεταμένης ακυβερνησίας. Είναι πολύ δύσκολο για τον Ν. Ανδρουλάκη να συνεργαστεί σε κυβερνητικό επίπεδο μετά τα όσα έχουν συμβεί με τον Κ. Μητσοτάκη. Ποτέ μην λες ποτέ βέβαια και αυτό ισχύει για όλους πλην ΚΚΕ.
Στην περίπτωση που αρχίσει να σκέφτεται σοβαρά ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ να συμμετάσχει σε κυβέρνησης συνεργασίας με την ΝΔ τότε θεωρώ πως θα ζητήσει τουλάχιστον σε πρώτη φάση και την συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ στο σχήμα, κάτι που δύσκολα θα δεχτεί ο Α. Τσίπρας φυσικά αλλά και ο Κ. Μητσοτάκης δευτερεύοντος.
Με την εικόνα που έχουμε την στιγμή που μιλάμε, η τρίτη κάλπη μοιάζει το επικρατέστερο σενάριο. Σενάριο στο οποίο η ΝΔ θα αναζητήσει την αυτοδυναμία και το ΠΑΣΟΚ δεν θα συμμετάσχει σε τίποτα που θα του ροκανίσει σταδιακά τα όποια οφέλη συλλέξει από τις εκλογικές αναμετρήσεις που θα γίνουν. Θα παραμείνει στην «ασφαλή» αντιπολίτευση για μία ακόμα τετραετία, θέση στην οποία χτίζεται σταθερά εις βάρος της κυβέρνησης αλλά και της ΑΑ το προφίλ της «αλλαγής».
Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, οι κάλπες που θα έρθουν θα δείξουν τα όρια αλλά και τις αντοχές του ως πόλου, με τον Α. Τσίπρα στην ηγεσία του. Το ίδιο ισχύει και για τον Κ. Μητσοτάκη με ακόμα μεγαλύτερη ένταση και πίεση όμως, όχι σε επίπεδο κόμματος τόσο, αλλά ηγεσίας του προσωπικά. Τα χουμε ξαναπεί αυτά. Όλοι στην ΝΔ περιμένουν το αποτέλεσμα ή τα αποτελέσματα, πράττοντας αναλόγως στην συνέχεια.
Χάρης Φιλιππάκης
Leave a Reply