Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η «πτώση» από το σύννεφο που βιώνουμε ως κοινωνία, όταν πιάνετε με την «γίδα στην πλάτη» ένα πολιτικό πρόσωπο φανταχτερό, δημοφιλές και άκρως «επιτυχημένο», σύμφωνα πάντα με τα πρότυπα επιτυχίας τα οποία υιοθετεί η Ελληνική κοινωνία δεκαετίες τώρα. Ποια είναι αυτά; Η οικονομική επιτυχία και η συνεπακόλουθη κοινωνική ανέλιξη. Το άλμα από το ένα κοινωνικό τοίχος στο άλλο. Είτε αυτή έρχεται ως απόρροια επιχειρηματικής, πολιτικής, καλλιτεχνικής ή και επιστημονικής ακόμα δραστηριότητας. Έχουμε δει και πρόσωπα από τον ακαδημαϊκό χώρο να συμμετέχουν σ’ αυτό το πανηγύρι. Στην ουσία η όσο το δυνατόν κοντινότερη επαφή με οποιαδήποτε μορφή εξουσίας. Αυτή θαυμάζουμε εν τέλει και αυτή προσκυνάμε.
Αυτόν το τραγέλαφο τον οποίο η Ελληνική κοινωνία επικροτεί με μια ψήφο, με ένα μπράβο απέναντι από την τηλεόραση, με προσπάθεια μιμητισμού του, τον έχουν κατασκευάσει ανεκδιήγητες αγιογραφίες εκπομπών, δελτίων ειδήσεων κ.α. Φυσικά όταν η αποκαθήλωση έρχεται με κρότο, αυτοί οι ίδιοι που θεοποιούσαν τρέχουν πρώτοι να προλάβουν το «τρένο» που οδηγεί στο ανάθεμα. Αντί να κρύβονται δηλαδή, καβαλάνε το εκάστοτε ηγεμονικό άρμα και κάνουν καριέρα με την «σωστή» πλευρά της ιστορίας. Πόσοι τηλεοπτικοί που στο παρελθόν επικροτούσαν με χαμόγελα γελοίες εξουσιαστικές συμπεριφορές, σήμερα κρατάνε ψηλά την σημαία των METOO;
Εδώ κάπου μπαίνει και ο κόσμος που τόσα χρόνια χάφτει ότι του πλασάρουν τα ΜΜΕ και δη τα κανάλια περί «επιτυχημένων» που «μοχθούν» για να φτάσουν ψηλά και ως επιστέγασμα κατεβαίνουν στην πολιτική με σκοπό να βοηθήσουν και τον λαό να βγει απ’ την μιζέρια του. Φυσικά και ευθυνόμαστε ως πολίτες για την εικόνα του σημερινού εθνικού κοινοβουλίου όπως και για την εικόνα των Ελλήνων ευρωβουλευτών ή κάποιων εξ αυτών καλύτερα. Ευθυνόμαστε γιατί αντί να στέλνουμε κόσμο στο κοινοβούλιο με κριτήριο την πολιτική, στέλνουμε με κριτήριο τα lifestyle περιοδικά και τις εκπομπές τους.
Αυτά είναι γνωστά όμως και τις τελευταίες μέρες, πάλι χιλιοειπωμένα. Το ζήτημα είναι πως θα αλλάξει αυτή η κατάσταση. Πώς θα καταφέρουμε αναπτύσσοντας τα δικά μας διανοητικά εργαλεία, να στέλνουμε στους θεσμούς αντιπροσώπευσης τους κατάλληλους ανθρώπους ή τουλάχιστον τους όσο το δυνατόν καταλληλότερους. Το μόνο που ξέρω είναι πως αυτή η διαδικασία δεν γίνεται απ’ την μία μέρα στην άλλη και φυσικά χρειάζεται την συνδρομή και του κράτους που κρατά τις τύχες της παιδείας στα χέρια του.
Μια καλή αρχή θα ήταν η προσπάθεια να ξεφύγουμε από τα μοτίβα στείρας απομνημόνευσης και αναπαραγωγής γνώσης στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Να προσπαθήσουμε δηλαδή από την παιδική ηλικία ακόμα, να κάνουμε το παιδί να σκέφτεται και να αναλύει, να κριτικάρει και όχι να αναμασά την γνώση για να πάει να την δώσει εξετάσεις στο τέλος του χρόνου. Όλο μας το εκπαιδευτικό σύστημα είναι προσανατολισμένο σε αυτή την κατεύθυνση. Να πάμε να δώσουμε εξετάσεις και είτε να περάσουμε είτε να αριστεύσουμε. Ίσως από αυτό τον κανόνα να ξεφεύγει κάπως η τριτοβάθμια αλλά και πάλι σε επίπεδο εξαιρέσεων μάλλον, κάτι που δεν αρκεί.
Το διακύβευμα δεν είναι να μαθαίνεις απ’ έξω την μετάφραση και το συντακτικό της Ιλιάδας ή της ιστορίας του Πελοποννησιακού πολέμου, αλλά να κατανοείς σε βάθος ή ακόμα και να κριτικάρεις το περιεχόμενο τους, τους συλλογισμούς, τα επιχειρήματα. Να βάζεις τον εαυτό σου στην θέση του συγγραφέα. Να λες «εγώ πως θα το έγραφα, πως θα το ανέλυα». Να μάθεις να αμφισβητείς κι όχι να πιστεύεις σε θέσφατα και ιερότητες. Κατανοώ ότι ο κόσμος έχει να διαχειριστεί τα καθημερινά του προβλήματα και κυρίως να μεριμνά για την επιβίωση του. Ο χρόνος είναι λίγος και η σκέψη γίνεται πολυτέλεια σε αυτούς τους ρυθμούς. Γι’ αυτό θα πρέπει να γίνεται συνήθεια από την μικρή ηλικία. Και δεν εννοώ να σκεφτόμαστε όλοι με τον ίδιο τρόπο, όμως είναι μια αρχή να μάθουμε να μην πέφτουμε θύματα της εικόνας, η οποία συχνά είναι ένα ωραιοποιημένο κατασκεύασμα.
Χάρης Φιλιππάκης
Leave a Reply