Η υγιής αυτοπεποίθηση παίζει τον πλέον καθοριστικό ρόλο στη ζωή μας. Η θετική και ρεαλιστική στάση για τον εαυτό μας χωρίς ίχνος έπαρσης συμβάλλει στην αυτοπραγμάτωση και στην ανάπτυξή μας.
Όταν έχω αυτοπεποίθηση δρω και φέρομαι με σεβασμό κι εμπιστοσύνη πρωτίστως στον εαυτό μου και κατ’ επέκταση στους άλλους κι αυτό αυτόματα συντελεί στο χτίσιμο υγιών σχέσεων με τους άλλους σημαντικούς και μη. Η υγιής αυτοπεποίθηση συμβάλλει σαφώς στην αυτοβελτίωση του ατόμου το οποίο δεν ανταγωνίζεται κανέναν άλλον παρά μόνο το λάθος! Έτσι είναι απόλυτα συγκεντρωμένο στον εαυτό του και ζει αποκλειστικά τη δική του ζωή
Είναι σημαντικό να μπορούμε να διαχωρίσουμε τη γνώμη των άλλων για εμάς από την δική μας ώστε να μην επηρεάζεται η αυτοπεποίθησή μας. Καταρχήν είναι σκόπιμο να γίνει ένας διαχωρισμός αυτών των άλλων. Είναι όλοι οι άλλοι ή μόνο οι σημαντικοί άλλοι που λέει κι ο Λακάν; Μετά από αυτόν το διαχωρισμό προχωράμε στο να δούμε τον εαυτό μας αποκλειστικά με τα δικά μας μάτια κι όχι μέσα από τα μάτια αυτών των άλλων, των όποιων άλλων. Εδώ όλο το ζήτημα είναι η ανάγκη για την αποδοχή αυτών των άλλων που πίσω της κρύβεται επιμελώς η ανάγκη αποδοχής του ίδιου μας του εαυτού. Αν δεν αποδεχόμαστε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας, η αυτοπεποίθηση μας σαφώς θα υποστεί πλήγμα. Ένας ασφαλής, λοιπόν, τρόπος για να είμαστε σε θέση να διαχωρίσουμε τη γνώμη των άλλων από τη δική μας, ώστε να μην επηρεάζεται η αυτοπεποίθησή μας, είναι να δουλέψουμε ενδελεχώς με την αποδοχή του εαυτού μας αναγνωρίζοντας τα χαρίσματα μας, τα επιτεύγματά μας και γενικότερα τις επιτυχίες μας σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Ένας άλλος τρόπος είναι να εντοπίσουμε δυσλειτουργικά πιστεύω σε σχέση με ποιου την έγκριση αποζητώ συνέχεια στη ζωή μου, τι μου δημιουργεί ενοχές και στη συνέχεια να απαλλαγούμε από αυτά αναγνωρίζοντας τα αρχικά ως δυσλειτουργικά.
Ας δούμε τώρα πώς μεταλαμπαδεύουμε αυτή τη γνώση στα παιδιά μας. Τα παιδιά είναι οι δικοί μας μιμητές. Εάν εμείς ζούμε τη δική μας ζωή μέσα από τα δικά μας θέλω, μαθαίνουν κι αυτά να είναι απόλυτα επικεντρωμένα στον εαυτό τους. Εμείς με τη σειρά μας ενισχύουμε με θετικές δηλώσεις την καλή αυτοεικόνα του παιδιού χωρίς να είμαστε κριτικοί και παρεμβατικοί. Ένας υποστηρικτικός γονιός σαφώς βοηθάει το παιδί του ν αναπτύξει την αυτοπεποίθησή του. Το όριο, που είναι πολύ ευαίσθητο εδώ, είναι να μην ενισχύσουμε την έπαρση του παιδιού παρασυρόμενοι από δικά μας κενά. Ένα παιδί με υγιή αυτοπεποίθηση ζει μια ισορροπημένη ενήλικη ζωή ανάμεσα στα θέλω του στους στόχους του και στα τελικά επιτεύγματά του. Εδώ είναι όλη η ουσία του χτισίματος αφενός υγιούς αυτοπεποίθησης και αφετέρου αυτοεκτίμησης, τις οποίες πρέπει εμείς ως γονείς να υποστηρίζουμε με όλο μας το είναι και την καθημερινότητά μας ώστε να την διδαχτεί και να την ακολουθήσει το παιδί.
Επιπρόσθετα, τα παιδιά μας βομβαρδίζονται από διφορούμενα μηνύματα καθημερινά από τα μέσα τα οποία με τα κινητά τηλέφωνα τούς είναι πλέον πολύ εύκολα προσβάσιμα. Βιώνουν την αγωνία του κόσμου των μεγάλων χωρίς όμως να μπορούν να την κατανοήσουν πλήρως. Είναι λοιπόν εύλογο να μη χρησιμοποιούμε βαριές φράσεις όταν καλούμαστε να τα κρίνουμε. Καλό θα ήταν να μην τα κρίνουμε γενικά ούτε θετικά ούτε αρνητικά. Να αποφεύγουμε τις συγκρίσεις! Να ενισχύουμε την επιθυμητή συμπεριφορά και να αποθαρρύνουμε αντίστοιχα τη μη επιθυμητή. Επειδή όμως, αυτό είναι πολλές φορές δύσκολο, θα ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικό να αποφεύγουμε τις ταμπέλες και γενικά αρνητικούς χαρακτηρισμούς. Με την ώριμη ματιά του ενήλικα γονέα, η οποία προϋποτίθεται να είναι απαλλαγμένη από κάθε κατάλοιπο δικών του κενών και ανεκπλήρωτων φιλοδοξιών, βοηθάμε το παιδί να εντοπίσει τα δυνατά του σημεία ιδιαίτερα στον προσωπικό τομέα. Στη συνέχεια, με τη δική μας υποστήριξη, το παιδί αναγνωρίζει τις ευκαιρίες που προκύπτουν από αυτά τα δυνατά σημεία. Κατόπιν, το βοηθάμε να εντοπίσει τα αδύναμά του σημεία και να αναγνωρίσει τις απειλές που προκύπτουν ενδεχομένως από αυτά. Από αυτές τις απειλές θα βγάλουμε και το βραχυπρόθεσμο στόχο που θα το βοηθήσει να ξεπεράσει τα αδυναμίες του και σταδιακά να τις μετατρέψει σε πλεονεκτήματα. Όλη αυτή η αυτογνωσιακή διαδικασία (Swot Analysis) διδάσκει το παιδί μέσα από βιωματική εμπειρία τον τρόπο για να αποκτήσει υγιή αυτοπεποίθηση. Η εμπειρία αυτή τυπώνεται καλύτερα στο μυαλό του και δεν μένουν τα λόγια μας μόνο ως ενοχλητικές νουθεσίες, ως βουητό στα αυτιά του.
Φανταστείτε έναν κόσμο που όλοι μας δρούμε και συμπεριφερόμαστε με τον απόλυτο σεβασμό κυρίως στον εαυτό μας και κατά συνέπεια και στους άλλους σημαντικούς και μη. Φανταστείτε έναν κόσμο όπου εμείς οι ίδιοι καλλιεργούμε την υγιή αυτοπεποίθηση στα παιδιά μας. Τέλος, φανταστείτε έναν κόσμο που ζει μια ισορροπημένη ενήλικη ζωή. Τι θα εκλείψει πρώτα από όλα; Η καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων που τόσο έντονα ακούμε τις τελευταίες μέρες. Ούτε εγώ θα με καταπατώ, ούτε θα επιτρέψω σε κανέναν να με καταπατήσει και ούτε θα καταπατήσω ποτέ κανέναν άλλον!
Ασημίνα Καραμαλέγκου
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – Life Coach
