Ενσυνειδητότητα ή αλλιώς επίγνωση είναι η ανάκτηση του ελέγχου της προσοχής μας σε κάθε εμπειρία μας. Σύμφωνα με τον Jon Kabat-Zinn (καθηγητής Ιατρικής και δημιουργός του Κέντρου Ενσυνειδητότητας στην Ιατρική Σχολή της Μασαχουσέτης) «ενσυνειδητότητα είναι η με πρόθεση παρατήρηση της εμπειρίας μας στο παρόν, χωρίς κριτική».
Πόσες φορές μπαίνουμε για μπάνιο και βγαίνουμε χωρίς να καταλάβουμε την ενδιάμεση διαδικασία ή τρώμε ένα φαγητό μπροστά στην τηλεόραση και βρισκόμαστε με ένα άδειο πιάτο χωρίς να έχουμε συνειδητοποιήσει ότι φάγαμε. Τι βαθμό ενσυνειδητότητας έχουμε; Πόσο πραγματικά μπορούμε να συγκεντρωνόμαστε; Έχουμε την ικανότητα να καταλαβαίνουμε και να γνωρίζουμε κάθε στιγμή τι σκεφτόμαστε, τι κάνουμε, τι βιώνουμε και τι αισθανόμαστε;
΄΄Για να βρω τον εαυτό μου΄΄, θα συγκεντρωθώ και θα επικεντρωθώ σ’ εμένα. Ας δούμε λοιπόν πώς: Ξεκινάω και περιφέρομαι σαν μια κάμερα και καταγράφω τι ακριβώς βλέπω και ακούω. Εδώ θα προσθέσουμε και την αίσθηση της όσφρησης. Τι μυρίζω; Τώρα θα προσθέσουμε και το συναίσθημα. Πώς νιώθω ακριβώς; Τι με κατακλύζει; Ανησυχία, ηρεμία, χαρά, λύπη, ανία; Τι λείπει τώρα; Η σκέψη. Ηρεμώ χαλαρώνω και συγκεντρώνομαι στην απόλυτη σκέψη μου. Αρχίζω διάλογο με τον εαυτό μου. Τι διαπραγματεύομαι; Τι επιλύω; Ο εσωτερικός αυτός διάλογος είναι μια ενδοσκόπηση ως απόρροια όλων των σημερινών ενεργειών μου. Χωρίς αυτό το διάλογο και χωρίς αυτή την ενδοσκόπηση θα περάσει μια μέρα σαν όλες τις άλλες. Έλα να κάνεις την κάθε μέρα σου διαφορετική. Την κάθε μέρα σου πιο ενδιαφέρουσα από την προηγούμενη. Επικεντρώνομαι σ αυτό που με προβλημάτισε σήμερα ή που με χαροποίησε. Τι ακριβώς διαπραγματεύομαι και επιλύω; Ερωταποκρίσεις με τον εαυτό μου που θα με πάνε ένα βήμα παραπέρα. Αν δω ότι σκέφτομαι όλο τα ίδια κι έχω κατά κάποιο τρόπο βαλτώσει θα θορυβηθώ και ίσως ξυπνήσω και αλλάξω οπτική. Είναι σαφές λοιπόν ως εδώ ότι η ενσυνειδητότητα με οδήγησε να αναρωτηθώ έτσι απλά τι σκέφτομαι και να ξεκολλήσω. Αυτό είναι μια προσωπική διεργασία που απαιτεί απόλυτη συγκέντρωση στην κάθε μου στιγμή, στο κάθε μου λεπτό, σε κάθε πτυχή του είναι μου.
Μια ενδοσκόπηση στις αξίες μας και στα κίνητρά μας πάντα βοηθάει στο να συνειδητοποιήσουμε αν κινούμαστε βάσει αξιών ή μιμητικά. Έτσι θα οδηγηθούμε στη συνειδητή πράξη και τη συνειδητή κατανόηση του τι είμαστε ακριβώς διατεθειμένοι να πράξουμε και τι όχι. Εμείς κάνουμε τη ζωή μας πολύπλοκη. Μια συγκεντρωμένη ματιά στο είναι μας μάς ξυπνάει και σταματάμε να αντιδρούμε αυτόματα. Γεννάμε νέες ιδέες, αλλάζουμε οπτική, διερωτόμαστε ακόμη και για τα αυτονόητα. Απαντώντας στα γιατί μας, γνωρίζουμε καλύτερα εμάς και απελευθερωνόμαστε, κατανοούμε τις επιθυμίες μας και λαμβάνουμε αποφάσεις που είναι πιο κοντά στην ψυχή μας.
Μέσα από τον τροχό της επίγνωσης (παρατηρώ – σκέφτομαι – αισθάνομαι – επιθυμώ – πράττω) έρχομαι πιο κοντά στη ψυχή μου. Πιο κοντά σ εμένα, πιο κοντά σ αυτό που πραγματικά συνηγορεί στο καλύτερό μου αύριο. Πιο κοντά στην καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου. Ελέγχοντας λοιπόν πού ακριβώς με εξυπηρετεί η ενσυνειδητότητα ανακαλύπτω τα βήματα για την ουσιαστική εξέλιξή μου. Και λέγοντας η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου εννοώ την απόλυτα επιλεγμένη από εμένα εκδοχή κι όχι βάσει προτύπων κι όχι βάσει προσδοκιών από τους άλλους κι όχι βάσει κοινωνικών επιταγών.
Ασημίνα Καραμαλέγκου, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – Life Coach
Leave a Reply