Έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου ένα 4% των ενηλίκων υποφέρει από ΔΕΠΥ, πράγμα που σημαίνει ότι δεν έγινε η διάγνωση κατά την περίοδο της παιδικής ηλικίας. Σε αυτή την περίπτωση το άτομο πέρασε μία δύσκολη περίοδο στα μαθητικά του χρόνια όπου χαρακτηριζόταν ως αμελής, απρόσεκτος και ασυνεπής μαθητής. Όταν δεν έχει γίνει έγκαιρη διάγνωση το άτομο συνεχίζει να ταλαιπωρείται και στην ενήλική του ζωή.
Αν διαγνωστεί, όμως, έστω και αργά η ΔΕΠΥ είναι μια διαχειρίσιμη διαταραχή και μπορεί ο ενήλικας να εκπαιδευτεί να είναι λειτουργικός στην καθημερινότητά του. Για να καταλάβουμε αν υποφέρουμε από ΔΕΠΥ ελέγχουμε αν έχουμε διάσπαση προσοχής, υπερκινητική και παρορμητική συμπεριφορά. Η διάσπαση προσοχής έχει να κάνει με δυσκολία να τηρήσουμε προθεσμίες και να είμαστε συνεπείς σε ραντεβού, αναβλητικότητα, αφηρημάδα, συγκέντρωση σε κάτι που διαβάζουμε, απομνημόνευση, οργάνωση πραγμάτων, απώλεια κλειδιών και άλλων καθημερινών αντικειμένων. Η υπερκινητικότητα εκδηλώνεται με εκνευρισμό όταν πρέπει το άτομο να μείνει ακίνητο και ήσυχο, κουνάει τα χέρια και τα πόδια του, αλλάζει τη στάση του σώματός του συνέχεια, μιλάει ακατάπαυστα συχνά διακόπτοντας τους συνομιλητές του. Η παρορμητική συμπεριφορά έχει να κάνει με ανυπομονησία όταν χρειάζεται να περιμένει σε μια σειρά, με την απρόσεκτη οδήγηση, με διαχείριση των χρημάτων, με συναισθηματική αστάθεια, με αδυναμία ολοκλήρωσης ενός έργου (π.χ. βιβλίο, επαγγελματική υποχρέωση). Τα άτομα με ΔΕΠΥ έχουν χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση και συχνά υποφέρουν από άγχος και διαταραχές στον ύπνο (διακεκομμένος ύπνος, αϋπνία).
Ένας εξειδικευμένος επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να διαγνώσει με ακρίβεια εάν το ενήλικο άτομο υποφέρει από ΔΕΠΥ. Εάν διαγνωστεί έστω και αργά θα μπορέσει το άτομο να απενοχοποιηθεί από μη αποδεκτές συμπεριφορές αλλά και να εκπαιδευτεί με ποιους τρόπους μπορεί να διαχειριστεί τη συμπτωματολογία του και να γίνει παραγωγικός στην εργασία του και λειτουργικός στην καθημερινότητά του με το λιγότερο δυνατό ψυχικό κόστος. Στο επόμενο άρθρο θα δούμε πως η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία μπορεί να είναι ένα αποτελεσματικό θεραπευτικό μοντέλο για ενήλικα άτομα που υποφέρουν από ΔΕΠΥ.
Ασημίνα Καραμαλέγκου, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – Life Coach
Facebook – Ασημίνα Καραμαλέγκου
Leave a Reply