28/03/2024

Μήπως το παιδί μου έχει δυσλεξία;


Τι είναι η δυσλεξία, πότε βλέπουμε τα πιθανά πρώτα συμπτώματα;
Είναι "ασθένεια" ή ένας άλλος τρόπος σκέψης του παιδιού; Πώς την καταλαβαίνουμε, πού πρέπει να απευθυνθούν οι γονείς;

«Είναι ζωηρό, πανέξυπνο και με τεράστια φαντασία, γιατί δεν τα πηγαίνει καλά στο σχολείο;» Ένα από τα συνήθη ερωτήματα των γονιών, των οποίων τα παιδιά ξεκινούν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση και έρχονται σε επαφή με τη γραφή και κάποιες πιο σύνθετες έννοιες.  Πλέον, γονείς και εκπαιδευτικοί είναι ενημερωμένοι για τις μαθησιακές δυσκολίες και η διάγνωση της δυσλεξίας είναι πιο εύκολη και έγκαιρη, πότε όμως αυτό είναι πραγματική κατάσταση και δεν οφείλεται σε απλή ανησυχία ή άλλη κατάσταση;

Η δυσλεξία ορίζεται ως δυσκολία νευροβιολογικής και νευροαναπτυξιακής φύσης με κληρονομική προδιάθεση.

Επηρεάζει τις γνωστικές διεργασίες του εγκεφάλου που αφορούν την κατάκτηση των δεξιοτήτων ανάγνωσης, γραφής, ορθογραφίας.


Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την δυσκολία στην ανάλυση και σύνθεση των λέξεων σε συλλαβές,  επομένως, αποτυπώνεται ανάλογα στον γραπτό λόγο. (π.χ «τημπα-λα», αντί «τη μπάλα»). Άλλα χαρακτηριστικά, είναι η «καθρεπτική γραφή» («κια» αντί «και») και γενικότερα, ανορθογραφία, αντιστροφές γραμμάτων και συλλαβών, άσχημα γράμματα, ασυνταξίες, κλπ.

Παράλληλα, παρατηρείται καθυστέρηση στην εκμάθηση ανάγνωσης, ενώ μπορεί να συνυπάρχει με δυσαριθμησία (δυσκολία αφομοίωσης μαθηματικών συμβόλων και εννοιών), προβλήματα στη βραχυπρόθεσμη μνήμη, στην κατανόηση αλληλουχιών ή γραπτών οδηγιών, δυσκολίες στον προφορικό λόγο, στον προσανατολισμό (π.χ. δεξί-αριστερό, εκτίμηση αποστάσεων), ενώ δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο της συννοσηρότητας με άλλες μαθησιακές δυσκολίες όπως η ελλειματική προσοχή ή ή υπερκινητικότητα.  Διαγιγνώσκεται συχνότερα σε αγόρια, με αναλογία 4:1 έναντι των κοριτσιών, όταν το παιδί βρίσκεται στις πρώτες τάξεις του δημοτικού και μαθαίνει να γράφει.

Φυσικά, δεν αρκεί η παρουσία ενός μόνο συμπτώματος και το άτομο θα πρέπει να περάσει από ειδικά τεστ ώστε να διαγνωσθεί η δυσλεξία αν υπάρχει. Όσο πιο έγκαιρα γίνει αυτό, τόσο καλύτερη η πρόγνωση και πιο αποτελεσματική η παρέμβαση. Βέβαια, δεν είναι κάτι που εξαλείφεται, θα βοηθήσει όμως το άτομο να το «κουμαντάρει» και να μην αναπτύξει μειονεκτικά συναισθήματα ή άγχος, έτσι ώστε να λειτουργήσει απρόσκοπτα στις ακαδημαικές και κοινωνικές δραστηριότητες.

Είναι σημαντικό να μην συγχέεται η δυσλεξία με την νοητική καθυστέρηση. Μάλιστα, η δυσλεξία, αποτελεί την νούμερο ένα μαθησιακή δυσκολία που συναντάται σε άτομα εξαιρετικά δημιουργικά με υψηλό νοητικό πηλίκο. Πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτό οφείλεται στην υπερδραστηριότητα του δεξιού ημισφαιρίου το εγκεφάλου, που είναι υπεύθυνο για την φαντασία, τα συναισθήματα και τις καλλιτεχνικές τάσεις και ελέγχει το αριστερό μέρος του σώματος, για αυτό και πολλοί δυσλεκτικοί εμφανίζουν ιδιαίτερη κλίση  στα παραπάνω ή είναι αριστερόχειρες. Υπό αυτή την ερμηνεία, δε μιλάμε για δυσκολία, αλλά για έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης.

Διαφέρει σημαντικά από άτομο σε άτομο, συνεπώς η παρέμβαση θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη, σε συνεργασία με το οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον. Σε κάθε περίπτωση, έχει σημασία να μην αντιμετωπίζεται το παιδί με προκατάληψη, να μην υποτιμώνται οι δυνατότητές του και οι προσδοκίες να είναι ρεαλιστικές. Χρειάζεται το δικό του χρόνο για να αφομοιώσει την πληροφορία και να επιτύχει τον μαθησιακό στόχο, με ηρεμία, υπομονή και κατανόηση, χωρίς συγκρίσεις και επικριτικά σχόλια.

Βασιλική Πανουργιά

 

Βιβλιογραφία:

-Ελληνική Εταιρεία Δυσλεξίας www.dyslexia.gr

-Αντωνοπούλου, Α. & Παπαδόπουλος Α. (2002). Εντοπισμός σημασιολογικών ελλείψεων σε προφορικά μηνύματα από παιδιά με μαθησιακές ιδιαιτερότητες. Θέματα Ειδικής Αγωγής, 17, 28-33.

-Harriss A. & Ricketts, K. (2009). Dealing with dyslexia. Occupational Health, 61 (11), 18-20.


mm
About Βασιλική Πανουργιά 13 Articles
Απόφοιτος του τμήματος Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής-Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ και μεταπτυχιακό στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, με κατεύθυνση Παιδαγωγική Ψυχολογία και Εκπαιδευτική Πράξη. Είναι κάτοχος επάρκειας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα και έχει ασχοληθεί με την εκπαίδευση μειονοτικών ομάδων και μεταναστών. Στον ελεύθερο χρόνο της ασχολείται με τη μουσική και το ραδιόφωνο

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*