Υπάρχουν στιγμές που νιώθουμε ψυχική εξάντληση και έλλειψη ενέργειας χωρίς να καταλαβαίνουμε ακριβώς τι μας το έχει προκαλέσει αυτό . Σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχουν άτομα στο άμεσο οικογενειακό μας περιβάλλον – οι λεγόμενοι σημαντικοί μας άλλοι- που είναι μονίμως αρνητικά.
Θυματοποιούν τον εαυτό τους ρίχνοντας πάντα την ευθύνη στους άλλους χωρίς διάθεση αυτοκριτικής.
Είναι επικριτικοί και γενικεύουν ένα αρνητικό συμβάν χωρίς να το εκλογικεύουν με αποτέλεσμα να επιρρίπτουν τις όποιες ευθύνες στους οικείους τους για ό,τι «στραβό» συμβαίνει. Έχουν χαμηλή συναισθηματική νοημοσύνη κι έτσι δεν αντιλαμβάνονται τη συναισθηματική κατάσταση του άλλου.
Είναι επικεντρωμένοι στο δικό τους μικρόκοσμο και ενδιαφέρονται μόνο για τη δική τους συναισθηματική κατάσταση αδιαφορώντας για το πραγματικά επίπονο αντίκτυπο που έχει αυτό στους οικείους τους.
Αυτά είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά του λεγόμενου τοξικού ανθρώπου και η συναναστροφή μαζί τους μάς μετατρέπει και εμάς βαθμιαία σε τοξικούς. Οι περισσότεροι άνθρωποι είμαστε εν δυνάμει τοξικοί.
Στην περίπτωση που πρόκειται για φίλους μαθαίνουμε να τους αναγνωρίζουμε και να κρατάμε τις αποστάσεις ασφαλείας, θέτοντας τα όριά μας.
Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που αυτά είναι χαρακτηριστικά των ατόμων του άμεσα οικογενειακού μας περιβάλλοντος;
Η συνεχής και καθημερινή διαδραστικότητα μαζί τους μάς απορροφά ενέργεια και ψυχικό σθένος. Μετά από μια συναναστροφή μαζί τους αισθανόμαστε εξουθενωμένοι, λόγω του ότι είναι και ενεργητικά και παθητικά επιθετικοί.
Όταν αντιληφθούμε το πόσο χειριστικοί είναι θα αναλάβουμε την ευθύνη του εαυτού μας αποκτώντας τον έλεγχο της δικής μας ψυχικής κατάστασης. Θα γίνουμε εμείς οι γονείς του εαυτού μας , θα πάρουμε το μικρό μέσα παιδί μας και θα έχουμε τον πλήρη έλεγχο της ψυχικής του ηρεμίας.
Με από τον τρόπο δεν θα απομακρυνθούμε από τους δικούς μας ανθρώπους αλλά θα απεμπλακούμε από το δυσάρεστο συναίσθημα που μας προκαλεί ο αρνητισμός τους. Μόνο έτσι δεν θα τους επιτρέπουμε να μας κλέβουν ούτε την ενέργεια ούτε τα όνειρά μας. Έχουμε την ψευδαίσθηση ότι συμμετέχοντας σε αυτή τη δυσλειτουργική σχέση δείχνουμε την αγάπη και το ενδιαφέρον μας στους ανθρώπους μας. Ξεχνάμε όμως να αγαπάμε εμάς.
Ας δούμε τώρα πώς θα προστατέψουμε τον εαυτό μας από μια τέτοια κατάσταση. Συχνά νιώθουμε εγκλωβισμένοι και δεσμευμένοι επειδή ακριβώς πρόκειται για το δικό μας άνθρωπο. Όπως έχουμε ήδη πει δεν θα απομακρυνθούμε από το άτομο αλλά από το δυσάρεστο συναίσθημα που μας δημιουργεί ο αρνητισμός τους και η τοξικότητά τους. Όπως προφυλάσσουμε την υγεία μας από τις τοξικές ουσίες έτσι θα πρέπει να προφυλάξουμε την ψυχή μας από τις τοξικές συμπεριφορές. Ερχόμαστε, λοιπόν, σε επαφή με το πληγωμένο εσωτερικό μας παιδί και γινόμαστε εμείς οι γονείς του εαυτού μας. Ξεκινάμε τον εσωτερικό διάλογο με αυτό το παιδί και εντοπίζουμε ενδεχόμενα κενά και ελλείψεις. Δουλεύουμε τη συγκέντρωσή μας στις προσωπικές μας επιθυμίες χωρίς φυσικά να είμαστε εγωκεντρικοί. Απομακρυνόμαστε από τον πόνο που μας προκαλείται από τον τοξικό σημαντικό άλλο και όχι από το άτομο. Πώς γίνεται αυτό; Πολλές φορές έχουμε μάθει να ζούμε με άγχος και πόνο μέσα στο οικογενειακό μας περιβάλλον γιατί έτσι νιώθουμε ασφαλείς. Είναι μια ψευδαίσθηση που όταν τη συνειδητοποιήσουμε και αποφασίσουμε να βγούμε από αυτή τη ζώνη βολικότητας θα ανακαλύψουμε ότι η ασφάλεια που νιώθουμε δεν αντισταθμίζει τον πόνο που εισπράττουμε. Το πρώτο βήμα, λοιπόν, είναι να αναλάβουμε εκείνη τη δράση που απαιτείται ώστε να ξεβολευτούμε και να αναλάβουμε την πλήρη ευθύνη του εαυτού μας φροντίζοντας το εσωτερικό μας παιδί ακούγοντας προσεκτικά τι έχει να μας πει. Αυτή η διαδικασία θα μας οδηγήσει στο να καλύψουμε τα ενδεχόμενα κενά που μας έχουν στιγματίσει. Καλύπτοντας αυτά τα συναισθηματικά και στην αναγνώρισή μας κενά θα νιώσουμε χαρά και ηρεμία. Η χαρά είναι το αντίδοτο στο άγχος. Μαθαίνοντας λοιπόν να ζούμε με ένα ευχάριστο συναίσθημα – αυτό της χαράς- ενισχύουμε την αγάπη στον εαυτό μας (αυτοαγάπη) και επομένως και την αυτοπεποίθησή μας. Μόνο περπατώντας αυτά τα βήματα δεν θα επιτρέπουμε πλέον στους δικούς μας ανθρώπους να μας ρουφούν ενέργεια. Συνεχίζουμε να τους αγαπάμε χωρίς να εμπλεκόμαστε με τον αρνητισμό τους. Πλέον έχουμε επιλέξει το δρόμο της χαράς και της αυτοαγάπης.
Ασημίνα Καραμαλέγκου, Σύμβουλος ψυχικής υγείας – Life Coach
Leave a Reply