Στρες

Η λέξη στρες προέρχεται από τη λατινική λέξη stringere που σημαίνει σφίγγω, συμπιέζω.

Το στρες είναι η συναισθηματική εκείνη κατάσταση όπου το άτομο έχει την αίσθηση ότι αδυνατεί να ανταπεξέλθει διότι οι απαιτήσεις είναι μεγαλύτερες από τις δυνατότητές του. Αισθάνεται ότι θα πρέπει να μετακινηθεί από τη ζώνη βολικότητάς του και να αντιμετωπίσει μία κατάσταση πάνω στην οποία έχει λίγο ή καθόλου έλεγχο.

Διαφέρει από το άγχος παρόλο που είναι αλληλένδετο με αυτό. Το άγχος είναι ένα αίσθημα φόβου που δεν έχει σαφές αντικείμενο, σε αντίθεση με τη φοβία όπου το άτομο φοβάται και αποφεύγει κάτι πολύ συγκεκριμένο. Το άγχος είναι αίσθημα ανασφάλειας που οφείλεται στον γενικό φόβο ότι κάτι μπορεί να συμβεί. Στρες και άγχος είναι διαφορετικές έννοιες που σχετίζονται μεταξύ τους αφού το ένα μπορεί να προκαλέσει το άλλο. Η ειδοποιός διαφορά τους είναι ότι το άγχος είναι ενδογενές συναίσθημα φόβου ενώ το στρες είναι μια κατάσταση που οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες. Για να κατανοήσουμε τη διαφορά τους ας δούμε το παράδειγμα των εξετάσεων που δίνει ο μαθητής. Έχει στρες γιατί πρέπει να καλύψει έναν όγκο ύλης αλλά βιώνει και άγχος γιατί φοβάται μήπως του ζητηθεί κάτι που δεν θα το γνωρίζει. Ο ειδικός θα επέμβει με την εκμάθηση διαχείρισης χρόνου και με τεχνικές συστηματικής μελέτης ώστε να περιοριστεί το στρες, αλλά και με ειδικές μεθόδους ώστε να εντοπιστούν και να αναγνωριστούν εκείνοι οι παράγοντες που δημιουργούν το άγχος, ώστε αυτό να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.

            Τα είδη στρες είναι το οξύ στρες όταν το άτομο καλείται να αντιμετωπίσει κάτι έντονο  και καινούριο, π.χ. να δώσει μια συνέντευξη για δουλειά, το χρόνιο στρες όπου το άτομο βάζει τον εαυτό του σε ένα μόνιμο καθεστώς ανησυχίας για τα πάντα, το συναισθηματικό στρες όταν το άτομο βρίσκεται σε μια σχέση εξάρτησης, συγκρουσιακή, δυσάρεστη, το μετατραυματικό στρες το οποίο προκλήθηκε από ένα τραυματικό επεισόδιο π.χ ένα φυσικό φαινόμενο (σεισμός) ή ατύχημα και τέλος, το θετικό στρες που μας κάνει δημιουργικούς και παραγωγικούς και που ίσως το χρειαζόμαστε για να πάρουμε «μπρος».

 Ο ειδικός λοιπόν θα πρέπει αρχικά να κατανοήσει αν το άτομο υποφέρει από στρες , άγχος ή φοβίες ή από έναν συνδυασμό αυτών για να οργανώσει το κατάλληλο πλάνο που θα ανακουφίσει το άτομο και θα το κάνει λειτουργικό. Περιπτώσεις που μπορεί να βασανιζόμαστε από στρες και να ζητήσουμε βοήθεια από ειδικό είναι είτε γιατί είμαστε μαθητές και δίνουμε εξετάσεις, είτε γιατί θα πάμε για συνέντευξη σε μια καινούρια δουλειά, είτε γιατί θα πρέπει να κάνουμε κάποια θεραπεία ή ακόμη και κάποιο εμβόλιο εν προκειμένω του covid κ.ά.

Οι περισσότεροι από εμάς αν όχι όλοι νιώθουμε στρες για κάποιο λόγο για κάποιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Σημασία έχει να έχουμε και όχι να υποφέρουμε από στρες. Το να έχουμε συντελεί αποτελεσματικά στην παραγωγικότητά μας και στις άμεσες αποφάσεις που πρέπει να πάρουμε για να είμαστε λειτουργικοί και να φέρουμε εις πέρας ένα έργο. Αν υποφέρουμε υπάρχει πιθανότητα να μπλοκάρουμε ακόμη και για πράγματα που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητά μας. Υπάρχουν μέθοδοι να ανακουφιστούμε από το στρες μας και να μην το αφήσουμε να γίνει τροχοπέδη στη χαρά και την ποιότητα της ζωής μας.

Ασημίνα Καραμαλέγκου – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – Life Coach

E MAIL: [email protected]